سال پایه محاسبه شاخص بهای تولید کننده از ۱۳۹۰ به ۱۳۹۵ تغییر کرد، با این تغییر دقت و حساسیت اندازه گیری شاخص بیشتر و استفاده بعدی از آن در محاسبات اقتصادی باعث تبیین بهتر شرایط اقتصادی کشور خواهد شد.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، مدیر اداره آمار اقتصادی این بانک با اشاره به تغییر سال پایه شاخص‌های قیمت از سال پایه ۱۳۹۰ به سال پایه ۱۳۹۵ در خصوص ضرورت این تغییر گفت: محاسبه شاخص‌های قیمت بر دو محور استوار است. محور اول سبد اقلام شاخص و محور دوم بررسی تغییرات قیمت اقلام مشمول شاخص در طول زمان است. به دلایل علمی مختلف و اجماع بین‌المللی، «اقلام نماینده مشمول شاخص قیمت» و «ضرایب اهمیت اقلام» که در سال پایه تعیین می‌شوند، تا سال پایه بعدی ثابت در نظر گرفته می‌شود. از طرفی دیگر، با گذر زمان تغییراتی در سبد شاخص قیمت و وزن‌های اقلام سبد به وجود می‌آید که بر دقت اندازه‌گیری شاخص تأثیر منفی دارد. به همین دلایل و در جهت حفظ دقت اندازه‌گیری شاخص‌های قیمت هرچند سال یک‌بار به‌روزرسانی ترکیب اقلام سبد شاخص و ضرایب اهمیت آن‌ها ناگزیر خواهد بود.
وی افزود: در استانداردهای بین‌المللی توصیه می‌شود سبد شاخص‌های قیمت و وزن‌های آن به‌موقع تغییر کند که به آن تغییر سال پایه شاخص اطلاق می‌شود.
محمود چلویان در پاسخ به این موضوع که تغییر سال پایه چه اثراتی بر متغیرهایی اقتصادی و رشد اقتصادی دارد، گفت: شاخص‌های قیمت ازجمله شاخص بهای تولیدکننده از ابزارهای مهم مورداستفاده در مبحث حساب‌های ملی و محاسبه متغیرهای اقتصادی است لذا نتیجه تغییر سال پایه تلاش در جهت حفظ دقت و حساسیت اندازه‌گیری شاخص است و استفاده بعدی از آن در محاسبات اقتصادی باعث تبیین بهتر شرایط اقتصادی کشور خواهد شد.
مدیر اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی با تأکید بر اینکه تغییر سال پایه به‌صورت دوره‌ای امری لازم است افزود: شاخص‌های قیمت مصرف‌کننده و تولیدکننده در تبیین شرایط اقتصادی کشور کاربرد فراوان دارد. قطعاً این شاخص‌ها، ملاک‌هایی برای اندازه‌گیری وضع اقتصادی هستند که اگر دقتشان دچار نقصان شود، محاسبات و برنامه‌ریزی‌های بعدی را دچار مشکل می‌کنند.
چلویان بابیان اینکه تغییر سال پایه شاخص تولیدکننده، باعث تغییر در اعداد شاخص و درصد تغییرهای وابسته به آن می‌شود، اظهار کرد: طبیعتاً وقتی ترکیب اقلام سبد شاخص و وزن‌های آن نسبت به سبد قدیمی تغییر می‌کند شاخص قیمت تولیدکننده نیز ازنظر عدد شاخص و درصد تغییرهای آن در دوره‌های ماهانه و سالانه تغییر می‌کند و نتایج بر اساس سال پایه جدید دقیق‌تر از نتایج بر اساس سال پایه قدیم است.
وی افزود: پیش‌ازاین سال پایه شاخص‌های قیمت ۱۳۹۰ بوده است و بر اساس برنامه‌ریزی‌ها، مقررشده است که هر پنج سال یک‌بار سال پایه تغییر کند؛ لذا در مردادماه سال گذشته، سال پایه شاخص بهای مصرف‌کننده و در تیرماه سال جاری سال پایه شاخص بهای تولیدکننده تغییر کرده است.
به گفته مدیر اداره آمار در حال حاضر سبد این شاخص مشتمل بر ۶۵۹ کالا و خدمت است که مطابق با ویرایش چهارم طبقه‌بندی استاندارد بین‌المللی فعالیت‌های اقتصادی (ISIC) در هشت گروه اصلی طبقه‌بندی‌شده‌اند. خلاصه نتایج تیرماه ۱۳۹۷ این شاخص در وب‌سایت بانک مرکزی منتشرشده و به‌زودی گزارش کاملی نیز دراین‌باره منتشر خواهد شد.
