با وجود قوانین تحکیم‌بخش خانواده، هیچ کدام از دولت‌ها جدیتی برای رفع آسیب‌هایی که به بنیان خانواده وارد شده بود را نداشتند.
به گزارش خبرنگار رفاه و خانواده گروه جامعه خبرگزاری آنا، مبحث جمعیت، مشکلات مربوط به آن و خطر پیرسالی که ایران را تهدید می‌کند بسیار مورد مطالعه قرار گرفته است. اما سخت است که بگوییم مسئولین توانسته‌اند تمهیداتی اتخاذ کنند که این مشکلات رفع شود. با توجه به تخصیص بودجه، تاکیدات مکرر کارشناسان، قوانین متعدد و تاکید اسناد بالادستی همچنان روند رشد جمعیت کاهشی است.
البته که سخن در باب علل کاهش فرزندآوری در خانواده بسیار است و راهکارهای زیادی هم ارائه شده اما از یک موضوع نباید به راحتی گذشت که دولت‌ها در این زمینه علی‌رغم تبلیغاتی که داشته‌اند کم‌کاری داشتند و به این مبحث به طور جد نپرداختند.
بسیاری از کارشناسان حوزه جمعیت معتقدند، وقتی به لایه‌های سیاست‌گذاری در جامعه نگاه می‌کنیم، اعم از اسناد بالادستی و قوانین مجلس که در سال‌های اخیر تصویب شده است، متوجه می‌شویم که قوه قانونگذار نگاه جدی‌تری به مسئله جمعیت و نقش محوری خانواده در جامعه ایران نسبت به دولت‌ها داشته‌اند.
بنابراین به صراحت میتوان گفت که مشکل اصلی در حوزه جمعیت و کاهش آن در تمام سال‌های پیش رو، به نقش کمرنگ دولت‌ها (فارغ از هر گروه و سیاستی) در توجه به مقوله خانواده و جمعیت برمی‌گردد.
همچنین میتوان ادعا کرد که کشور در حوزه توجه به مقوله جمعیت دارای قوانینی است که پتانسیل رفع مشکلات جمعیت را دارند و به نظر نمی‌آید که جامعه نیاز به وضع قوانین جدید برای گذر از مشکلات مذکور داشته باشد، اما وقتی به عملکرد دولت‌ها نگاه می‌کنیم عملکرد آنها قابل دفاع نیست.
در همین خصوص بهزاد خلیلی، پژوهشگر حوزه خانواده در گفت‌وگو با خبرگزاری آنا، ضمن بیان اینکه رویکرد هیچ یک از دولت‌ها در ادوار گذشته حمایت از فرزندآوری نبوده است، گفت: این مسئله برای دولت‌ها اهمیت نداشته است و با ذوق آنها سازگار نبوده است، هیچ کدام از آنها احساس نمی‌کردند که جامعه با مشکل فرزندآوری روبرو است و باید به موضوع فرزندآوری توجه ویژه داشته باشند.
خلیلی ضمن بیان اینکه هیچ کدام از دولت‌های سه دهه گذشته مسئله جمعیت را منافع ملی تلقی نکردند، افزود: آنها موظف بودند فرهنگ فرزندآوری را قوت ببخشند و برای این کار باید فرهنگ خانواده‌محور را تقویت می‌کردند اما وقتی به زوایای تحکیم خانواده و عناصری که خانواده محکم به آن بستگی داشت توجه می‌کنیم می‌بینیم که کمتر اقداماتی در این راستا انجام شده است.
وی اشاره کرد: قانون اساسی تاکید دارد که خانواده متن مناسبات اجتماعی باشد اما کدام یک از دولت‌ها این را به رسمیت شناختند؟
این پژوهشگر حوزه خانواده با بیان اینکه هرگز خانواده در متن برنامه‌های دولت نبوده است، تشریح کرد: اگر دولتی می‌خواست به خانواده به عنوان متن جامعه توجه کند، باید به آموزش، مسکن، اشتغال، ورزش و غیره توجه کند، هیچ یک از این مباحث منفک از مسئله خانواده نیست و بی‌توجهی به هر کدام از آنها خانوده و بنیاد آن را تضعیف می:ند.
خلیلی در ادامه بیان کرد: به خاطر این مشکلات خانواده ایرانی دچار آسیب شد و اگرچه سیاست‌هایی کلی منافع خانواده را دنبال می‌کرد اما هیچ کدام از دولت‌ها اصلاح این آسیب‌ها را در الویت خود قرار ندادند.
وی در ادامه بیان کرد: امروز در شرف تغییر دولت هستیم و می‌بینیم که درباره موضوعاتی که به بنیان خانواده مربوط است، مانند مسکن، آموزش، معیشت جوانان و … صحبت‌هایی می‌شود، پیشتر هم این صحبت‌ها شد اما به محض اینکه دولت‌مردان در مسندها جای گرفتند، حرف‌ها به فراموشی سپرده شد، و مشخص شد که تنها رای مهم بوده است.
خلیلی در پایان گفت: خانواده هنوز برای ایرانیان اهمیت دارد و خانواده‌های ایرانی هنوز مایل به فرزندآوری هستند اما کسی نمی‌تواند کتمان کند که جوان ایرانی برای تشکیل خانواده مسکن و شغل می‌خواهد. در واقع تا الآن هم مردم بهتر از دولت‌ها موضوع را مدیریت کرده‌اند.
