شرکت دادگستران امید جلین با بانک دی به صورت پایلوت برای اولین بار در استانهای گلستان و سمنان قرارداد وصول مطالبات امضا کردند.
نوشتهها
لیر در روز گذشته پس از آنکه وزیر دارایی ترکیه اعلام کرد تورم ممکن است در ماههای آینده به حدود ۴۰ درصد افزایش یابد، قدرت گرفت.
لیر با قدرت رو به جلو
افزایش قیمتها همچنان کانون توجه بازار در ترکیه است، بانک مرکزی ترکیه وعده داده است که گزارش تورم سه ماهه خود را در روز پنجشنبه در ارائهای توسط رئیس کل بانک مرکزی منتشر خواهد کرد.
سال گذشته پس از آن که بانک مرکزی نرخ بهره خود را با ۵۰۰ واحد کاهش به ۱۴ درصد رساند، ارزش لیر ۴۴ درصد سقوط کرد، اما در این ماه با مدیریت تهاجمی تر FX توسط دولت، لیر ثابت ماند.
نورالدین نباتی وزیر دارایی ترکیه روز شنبه با اقتصاددانان دیدار کرد و منابع به نقل از او گفتند که احتمالا ۱۰ میلیارد دلار از سپرده های ارزی به لیر تبدیل شود.
بر اساس بیانیه این وزارتخانه، سخنرانی نباتی بر مدل اقتصادی ترکیه متمرکز بوده است که هدف آن حل مشکل کسری حساب جاری، درآمد متوسط و ارتقای ترکیه در زنجیره ارزش جهانی بوده است.
نباتی به گفته چهار نفر از شرکت کنندگان در جلسه، مهمترین اولویت را کاهش نرخ تورم دانست که در آذرماه به ۳۶ درصد رسید.
اقتصاددانان پس از بحران ارزی در ماه گذشته، نرخ تورم را در نیمه اول سال ۵۰ درصد پیش بینی کردند.
نباتی گفته است که تورم در سه ماه آینده به حدود ۴۰ درصد افزایش خواهد یافت، قبل از آن که به وضوح کاهش یابد و تا پایان سال به زیر ۳۰ درصد برسد.
او بار دیگر تاکید کرد که نرخ تورم تا زمان انتخاباتی که برای اواسط سال ۲۰۲۳ تعیین شده است تک رقمی خواهد شد.
شرکت کنندگان در این جلسه از قول وی نقل کرده اند که هیچ بازگشتی از سیاست پولی فعلی بانک مرکزی وجود نخواهد داشت و نباید انتظار افزایش نرخ بهره را داشت.
در حال حاضر نرخ برابری لیر با دلار آمریکا به ۱۳.۳۹ رسیده است.
رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران آخرین وضعیت کشور تجارت خارجی کشور در ۱۰ ماهه سال جاری را اعلام کرد.
به گزارش ایسنا، علیرضا مقدسی در نشست خبری امروز خود اظهار کرد: در ۱۰ ماهه امسال معادل ۲۳۴ هزار اظهارنامه واردات داشتیم که از نظر وزنی به میزان ۳۳ میلیون تن بوده است و نسبت به سال گذشته ۱۷ درصد رشد داشته است. از نظر ارزشی نیز واردات کشور معادل ۴۱ میلیارد و ۴۷۳ میلیون دلار بوده و با رشد ۳۴ درصدی نسبت به سال گذشته مواجه شده است.
وی افزود: در این مدت، معادل ۵۴۰ هزار اظهارنامه صادرات داشتیم که وزن آن ۱۰۰ میلیون تن بوده و ۷ درصد رشد داشته است. از سوی دیگر، ارزش صادراتی آن نیز معادل ۳۸ میلیارد و ۷۶۳ میلیون دلار بوده که با رشد ۳۸ درصدی نسبت به سال گذشته مواجه شده است.
مقدسی عمده کشورهای مقصد صادرات کشور را عراق، چین، ترکیه، امارات، افغانستان اعلام کرد و گفت: عمده کشورهایی که از آنها واردات داریم، امارات، چین، ترکیه، آلمان، سوئیس است. در بخش کشفیات قاچاق کالا طی ۱۰ ماهه امسال معادل ۲۰۳۲ پرونده به ارزش ۲۸ هزار میلیارد ریال داشتیم.
وی ادامه داد: میزان کشفیات گمرک در زمینه انواع مواد مخدر ۱۱۶۱ کیلوگرم است.
اظهار نظر رئیس گمرک درباره پرونده کرههای وارداتی
رئیس کل گمرک درباره پرونده کرههای وارداتی هم گفت: این پرونده در ابتدا به دفاتر ستادی ارجاع شده و هم اکنون در محل صدور رای در کمیسیون بدوی رسیدگی به اختلافات گمرکی قرار دارد. این کمیسیون همچون مراجع قضایی در خصوص این پرونده رای خواهند داد. چنانچه بعد از صدور رای اعتراضی در این خصوص وجود داشت، پرونده در کمیسیون تجدید نظر ارسال خواهد شد. این کمیسیون متشکل از دستگاههای مختلفی است که تصمیم گیری در مورد پرونده انجام میشود. حتی در مرحله بالاتر امکان اعتراض به دیوان عدالت اداری وجود دارد. سوالی که مطرح است توجه ویژه به این پرونده است. باید توجه داشت که هیچ فشاری در این خصوص وجود ندارد و رسیدگی به آن به صورت گروهی انجام میشود.
وی افزود: گمرک نمیتواند هیچ زمانی برای اعلام رای در خصوص پرونده اعلام کند چراکه فرایند پرونده مانند بسیاری از پرونده های دیگر توسط تعدادی خبره در کمیسیون در حال رسیدگی است. فرایند رسیدگی به پروندههایی از این دست طولانی است. چرا که در چندین مرحله امکان رسیدگی به اعتراض صاحب کالا وجود دارد.
آخرین وضعیت دستگاههای ایکس ری در گمرک
مقدسی با بیان اینکه قیمت هر دستکاه ایکس ری ۱۰۰ تا ۱۲۰میلیارد تومان است، گفت: اکنون در ۱۷ مبادی مهم کشور ۱۸ دستگاه ایکس ری کامیونی مستقر شده است و این دستگاهها هر یک دقیقه یک کامیون یا کانتینر را اسکن میکنند. از سوی دیگر برای تهیه ۱۸ دستگاه دیگر نیز از ظرفیت منابع مالی بخش خصوصی استفاده شده است. توجه داشته باشید این ایکس ریها ساخت ایران است که بین ۹ تا ۱۸ ماه دیگر از این ایکس ریها استفاده میشود.
مجوزهای ترخیص باید ۷ روزه صادر شود
وی درباره علل رسوب کالاها در گمرک گفت: به عنوان مثال یا ثبت سفارش دریافت نشده و کالا وارد مبادی و بنادر شده یا مدت زمان اعتبار ثبت سفارش سپری شده که هر دو فرایند زمان بر است. همچنین مشکل دیگر درباره دپوی کالاها تامین و تخصیص ارز است. تا زمانی که اسناد فروش به خریدار ارایه نشود، امکان ترخیص فراهم نیست. بر اساس مصوبه ستاد اقتصادی، دولت باید طی هفت روز مجوزهای ترخیص صادر شود تا فرایند ترخیص کالا زمان بر نباشد.
آخرین وضعیت اتصال سامانههای گمرک به سامانه جامع تجارت
رئیس کل گمرک درباره آخرین وضعیت اتصال سامانههای گمرک به سامانه جامع تجارت اظهار کرد: در این باره شش تکلیف احصا کردهایم تا براساس آنها به صورت ۱۰۰ درصدی اطلاعات گمرک به سامانه جامع تجارت متصل شود و تا نیمه اول سال آینده این اطلاعات به سامانه جامع تجارت متصل خواهد شد.
واکنش گمرک به پرونده شرکت کروز
وی به سوال ایسنا درباره اعلام نماینده دادستان در دادگاه پرونده شرکت کروز مبنی بر دریافت رشوه حدود ۲۰۰ نفر از کارکنان گمرک پاسخ داد: در خصوص این پرونده که مربوط به سنوات گذشته است، بررسیهای قضایی در حال رسیدگی است و اکنون در مرحله تفهیم اتهام قرار دارد که در این مرحله نمیتوان به طور قطعی در این زمینه اظهارنظر کرد و باید تا زمان اعلام رای قطعی صبر کرد.
ماجرای ترخیص نشدن ۲۳ تن مرغ وارداتی از ترکیه
مقدسی درباره ورود ۲۳ تن مرغ از ترکیه و ترخیص نشدن آنها اعلام کرد: معادل ۲۳ تن مرغ معادل ۲۰۰ روز در سردخانه مورد تایید دامپزشکی نگهداری شد و قرار بوده تا دامپزشکی مجوز آنها را صادر کند که صدور این مجوز طولانی شد تا درنهایت گمرک متوجه شد که این تعداد مرغ در سردخانه موردنظر وجود ندارد.
وی افزود: پس از این، بررسیها دامپزشکی اعلام کرد که ۲۳ تن مرغ وارداتی نمیتوانند مورد استفاده قرار بگیرند و در نهایت این تعداد مرغ در تهران و شهرهای دیگر پیدا و جمع آوری شد. در این زمینه، گمرک گزارش جرم کرده است.
رئیس کل گمرک ارزش ۲۳ تن مرغ وارداتی از ترکیه را معادل ۱۴ میلیارد و ۵۵۵ میلیون ریال اعلام کرد.
وزیر اقتصاد گفت: باید پنج مرکز تجاری در مرزهای همسایگی ایران تأسیس شود و تمرکز خود را بر این پنج مرکز تجاری قرار دهیم این پنج نقطه کانونی با ایجاد پنج مرکز تجاری میتوانند نقشآفرینی خوبی در روند فعالیت اقتصادی تجار ایرانی و خارجی داشته باشند.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، احسان خاندوزی وزیر اقتصاد در همایش ملی ایران و همسایگان که در مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه برگزار شد، اظهار کرد: علیرغم فضای فزاینده غیرقانونی آمریکا متشکل از قطبهای جدید سیاسی و اقتصادی و ائتلافهای بینالمللی فرصتهای فزایندهای برای ایران در مقابله با هژمونی آمریکا ایجاد شده است و تحولات بینالمللی در ارتباط با نوع رابطه با جمهوری اسلامی ایران وجود دارد.
وزیر اقتصاد ادامه داد: بلوکهای تأثیرگذار در منطقه به سیاست یکجانبه آمریکا منتقد هستند و در مورد پیشنهاد اجرای اجتناب از اثرات یکجانبهگرایی در اقتصاد و سیاست داشتهاند.
وی با اشاره به ارتقای روابط سیاست خارجی با همسایگان در دولت سیزدهم افزود: دولت سیزدهم عزم جدی خود را برای ارتقای روابط با همسایگان و همچنین ارتقای جایگاه ایران در عرصه بینالمللی آغاز کرده است و با این نگاه و با در نظر داشتن اقتصاد مقاومتی و جایگاه ژئوپولوتیکی ایران در منطقه شاهد تحولات جدید خواهیم بود.
خاندوزی با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی اقتصادی آسیبناپذیر در برابر نوسانات و تکانههای اقتصادی است، تصریح کرد: اقتصاد مقاومتی با نگاه به درون در جهت ثبات داخلی حرکت میکند و برونگرایی اقتصاد مقاومتی در ارتباط با اقتصاد خارجی برای استفاده از ظرفیت حداکثری در عرصه اقتصاد بینالمللی است یعنی منابع موجود را در عرصه بینالمللی شناسایی و در جهت استفاده برای رفاه مردم به کار میبرد.
خاندوزی اظهار کرد: درونزایی و برونگرایی لازم و ملزوم یکدیگر در اقتصاد مقاومتی هستند که از ثبات و خود ابتکاری برخوردار بوده است.
وی با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی یک اقتصاد برونزا و درونزا با بهرهگیری از توانمندیهای داخلی و فنی است، یادآور شد: اگر به سیاست اقتصاد مقاومتی توجه کنیم، درمییابیم که اقتصاد مقاومتی اقتصادی فوق فعال و توسعهای است.
خاندوزی با اشاره به استفاده از ابزار دیپلماسی و سرمایهگذاری خارجی و تأثیر آن در اقتصاد مقاومتی افزود: توسعه صادرات غیرنفتی جایگاه ویژهای در اقتصاد مقاومتی دارد و یکی از راههای کم کردن وابستگی اقتصادی به نفت است و میتواند درآمد نفتی را به سمت صادرات غیرنفتی حرکت دهد.
وزیر اقتصاد افزود: سرمایهگذار در صادرات محور است و میتواند امنیت ملی و میزان اطمینان کشور به کاهش آسیبهای خارجی به اقتصاد را افزایش دهد و از وابستگی به بودجه نفت بکاهد.
خاندوزی با اشاره به سیاستهای همسایگی در دیپلماسی خارجی خاطرنشان کرد: در سیاست همسایگی باید به نحوی گام برداریم که فعالان خصوصی و غیردولتی بتوانند در ارتباط با اقتصاد کمتر از روابط سیاسی دولتها متأثر باشند.
وزیر اقتصاد یادآور شد: باید پنج مرکز تجاری در مرزهای همسایگی ایران تأسیس شود و تمرکز خود را بر این پنج مرکز تجاری قرار دهیم. این مراکز تجاری در مرزهای شرقی، شمالی و کرانههای غربی با دونقطه تمرکز در ترکیه و عراق در نظر گرفته شود. این پنج نقطه کانونی با ایجاد پنج مرکز تجاری میتوانند نقشآفرینی خوبی در روند فعالیت اقتصادی تجار ایرانی و خارجی داشته باشند و این از تدابیری است که میتواند در روند تجاری همسایگان ایران مؤثر باشد.
وی ادامه داد: این مراکز میتوانند به عنوان ملجائی برای حل مسائل اقتصادی فعالان اقتصادی به شمار برود.
خاندوزی گفت: در عرصه اقتصاد باید تلاش و مدیریت شود که تجارت مبتنی بر تعاملات بانکی و ارزی میان کشورها باشد و تا زمانی که مناسبات ارزی و بانکی وابستگی کامل به نظامات قابل تحریم و شکننده داشته باشد، نظام مالی و بانکی نمیتوانند تجارت را پشتیبانی کنند.
وزیر اقتصاد افزود: برای تجارت مطلوب باید نظامات تعاملات بانکی و ارزی را مقاوم در شرایط تحریم ترسیم کنیم و نظامات پیامرسان مالی و تسویه ارزی باید به شکلی باشد که قابلیت فشار و تحریم نداشته و در این حوزه مقاوم باشند.
وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: هرچقدر ما بتوانیم کسب و کارهای کشور را از آسیبهای مدیریتی و شرایط اقتصادی حفظ کنیم گام بلندتری در مسیر توسعه و ارتقاء اقتصادی کشور برخواهیم داشت.
به گزارش ایسنا، سید رضا فاطمی امین در جلسه صبح امروز (یکشنبه) مجلس شورای اسلامی و در دفاع از کلیات طرح حمایت از کارخانجات و واحدهای صنعتی و تولیدی بیان کرد: نکته حائز اهمیت این است که یک بنگاه، موجود زنده است و ما نباید اجازه دهیم تا خطای مدیران و شرایط اقتصادی کشور به یک کسب و کار آسیب وارد کند. اگر فضای اقتصادی کشور مناسب نیست نباید اجازه دهیم تا بار مشکلات آن به یک بنگاه و کسب و کار تحمیل شود، سوال اساسی این است که ثروت یک کشور چیست؟ ثروت هر سازمان منابع انسانی آن هستند.
وی در ادامه اظهار کرد: هرچقدر یک سازمان از نیروهای توانمندتر و با استعدادتر بهرهمند باشد ثروتمندتر است، اما ثروت یک کشور کسب و کارهای آن هستند و نه افراد آن. اگر ما یک مهندس، یک مدیر موفق و فعال اقتصادی داشته باشیم به تنهایی نمیتوانند نقشآفرین باشند بلکه زمانی که این گروه یک تشکل و کسب و کار را تشکیل میدهند میتوانند تاثیر بسزایی در رشد کشور داشته باشند.
وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه تصریح کرد: ثروت یک کشور منابع انسانی آن نیست، بلکه کسب و کارهایی هستند که در آن حضور دارند، هر چقدر آسیب کمتری به این کسب و کارها وارد شود و ما آنها را از آسیبهای مدیریتی و شرایط اقتصادی حفظ کنیم میتوانند در عرصه رشد و ارتقاء کشور بیشتر نقشآفرین باشند.
فاطمی امین در پایان تاکید کرد: طرح حمایت از کارخانجات و واحدهای صنعتی در جلسه هیات دولت نیز مطرح شد و رئیس جمهور از این طرح حمایت کردند. البته انتقاداتی نیز وارد بود اما جمعبندی بر این شد تا با این طرح موافقت شود. ما در مقطعی از تاریخ اقتصادی کشور هستیم که کسب و کارهای زیادی شکل گرفته است، امروز انبوهی از کسب و کارها را داریم که دچار آسیب شده و نیازمند حمایت ویژه هستند.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: مناطق آزاد اقتصادی نقش بسیار ویژهای در رفع چالشهای اقتصادی دارند.
نقش ویژه مناطق آزاد اقتصادی در خنثیسازی جنگ اقتصادی
به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا از پایداری ملی، سردار جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با سعید محمد دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی دیدار و گفتوگو کرد.
در این دیدار که به میزبانی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد انجام شد، جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور به تبیین نکاتی پیرامون اهمیت موضوع پدافند غیرعامل پرداخت و اظهار داشت: پدافند غیرعامل از جمله موضوعاتی است که مقام معظم رهبری (مدظله العالی) همواره بر اهمیت آن و ضرورت همکاری مسئولان دستگاههای اجرایی با سازمان پدافند غیرعامل کشور تأکید داشتهاند.
وی در ادامه به تشریح اهمیت نقش مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به عنوان واحدهای عملیاتی خنثی کننده جنگ اقتصادی و تحریمهای دشمن پرداخت و توضیح داد: در این حوزه ظرفیتهایی وجود دارد که میتوان از آن جهت برنامهریزی عملیاتی رفع چالشهای اقتصادی کشور بهره برد.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با اشاره به ضرورت توسعه تبادلات اقتصادی با ارزهای ملی با هدف کاهش قدرت دلار به عنوان مهمترین اسلحه دشمن در جنگ اقتصادی گفت: باید همکاریهای اقتصادی منطقهای و جهانی به سمت حذف دلار و استفاده از ظرفیت تبادلات مالی دوجانبه سوق پیدا کند.
جلالی در بخش دیگری از سخنان خود مناطق آزاد را دروازه ورود تکنولوژیهای مدرن و کارآمد به کشور دانست و افزود: این مناطق میتواند نقش مؤثری در توسعه و پیشرفت کشور ایفا کند. البته باید از تبدیل شدن مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به دروازه واردات و قاچاق غیررسمی جلوگیری شود.
توجه به ملاحظات پدافند غیرعامل در صنایع مستقر در مناطق آزاد
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با اشاره به لزوم استقرار ضابطهمند صنایع در مناطق آزاد و در نظر گرفتن ملاحظات پدافند غیرعامل متذکر شد: باید در کنار توسعه، به ایمنی و امنیت آن نیز توجه و آمادگیهای لازم جهت جلوگیری از مخاطرات صنعتی و امنیتی در آنها لحاظ شود.
برنامهریزی جهت رفع آسیبپذیریهای زیرساختی مناطق آزاد و پیش بینی برنامههای سالیانه جهت آموزش، فرهنگ سازی و تدوین طرحهای عملیاتی و برگزاری مانورهای ارتقا آمادگی در برابر تهدیدات از دیگر موضوعات مطرح شده توسط رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور بود.
برنامه مناطق آزاد برای ایجاد تحول اقتصادی و فرهنگی
محمد نیز در ادامه این دیدار به ارائه گزارشی از وضعیت فعلی مناطق آزاد و مقایسه تطبیقی آن با وضعیت مناطق آزاد موفق در دنیا و چالشهای این حوزه در سنوات گذشته پرداخت.
وی همچنین بر عزم دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی بر ایجاد تحول در مدیریت این مناطق در جهت حرکت در مسیر رسالت اصلی تعیین شده تأکید کرد.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ادامه به تدبیر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) مبنی بر ایجاد تحول اقتصادی و فرهنگی اشاره کرد و افزود: برنامهریزیهایی در راستای تحقق این مهم و سرمایهگذاری در جهت تولید، صادرات، ارزآوری، تامین کالای اساسی و توسعه تکنولوژی و فناوری در مناطق آزاد در دستور کار قرار گرفته است.
به گفته وی پیش نیاز دستیابی به همه اهداف راهبردی در مناطق آزاد پیادهسازی حکمرانی یکپارچه ابلاغ شده در ماده ۶۵ قانون احکام توسعه دائمی است.
مدیر روابط عمومی بانک مرکزی نوشت: در هفتههای گذشته، فروش نفت نسبت به قبل بسیار بیشتر شده و عرضه ارز در سامانه نیما از ابتدای سال تا الان ۶۷ درصد بیشتر از کل سال گذشته شده است.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مصطفی قمری وفا در حساب کاربری خود در فضای مجازی نوشت: در هفته های گذشته فروش نفت نسبت به قبل بسیار بیشتر شده و با توجه به بازگشت ارز حاصل از صادرات، وضعیت ذخایر ارزی کشور قابل قبول است. در روزهای اخیر هم عرضه ارز در سامانه نیما بیشتر از تقاضا بوده و آرامش و ثبات خوبی در این زمینه داریم.
عرضه ارز در سامانه نیما هم از ابتدای سال تا الان به بیش از ۲۳ میلیارد دلار رسیده؛ یعنی ۶۷ درصد بیشتر از کل سال گذشته.
رئیسکل بانک مرکزی هم اعلام کرده با فرض تداوم تحریمها و با توجه به برنامهریزیها باز هم وضعیت اقتصادی سال آینده بهتر خواهد بود.
دبیر علمی کنفرانس دیدهبانی کسب و کار ایران ۱۴۰۱ گفت: بخش بزرگی از رفتارهایی که مردم در دوره کرونا انجام میدهند در پساکرونا نیز ادامه خواهد داشت و قطعاً وضعیت اقتصادی کشور تأثیر زیادی بر شرایط اکوسیستم کارآفرینی دارد.
آسیب جدی کرونا به اکوسیستم کارآفرینی کشور/ رشد اقتصادی معیار انتخاب کسبوکارهای موفق
گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا- علیرضا باجلان، کسبوکارهای مختلف در سراسر دنیا میکوشند با تغییر سبک طراحی و تولید محصولات و ارائه سرویسهای خود به سمت نقشآفرینی مؤثر در اقتصاد دانشبنیان حرکت کنند. درحقیقت اکنون دیگر مهندسان شاغل در شرکتهای دانشبنیان و استارتآپها ترجیح میدهند بهجای تبعیت از قوانین سختگیرانه و محدودکننده سازمانهای دولتی خلاقیت و نوآوری را چاشنی کار خود کرده و محصولات کاربردی را تولید کنند.
خوشبختانه با توجه به بسترهای فراهم شده برای فعالیت شرکتهای دانشبنیان و استارتآپهای نوآور در چند سال گذشته تعداد این مجموعههای خلاق تا حد زیادی در کشور افزایش یافته و به گواه بسیاری از کارشناسان شرکتهای دانشبنیان یکی از ارکان اصلی اقتصاد دیجیتال و اقتصاد دانشبنیان در کشور هستند و حمایت از این مجموعهها به معنای توسعه کمی و کیفی صنایع مختلف است. شاید دیگر هیچ حوزهای در کشور وجود نداشته باشد که شرکتهای دانشبنیان به آن ورود نکرده و دستاوردهای ارزشمندی رادر آن زمینه ارائه نداده باشند. باتوجه به اهمیت توسعه اقتصاد دانشبنیان لازم است که محققان با ارزیابی دقیق وضعیت کسبوکارهای فعال در اکوسیستم کارآفرینی کشور علاوه بر راهنمایی مدیران جوان این اکوسیستم گزارشهای خود را به نهادهای حاکمیتی ارائه داده تا در مدت زمانی کوتاه چالشهای موجود در مسیر فعالیت دانشبنیانها رفع شود
در همین رابطه قرار است بهزودی کنفرانسی با عنوان «دیدهبانی کسبوکار ایران ۱۴۰۱» برگزار شود. طبق برنامه اعلامشده این کنفرانس در هفته اول بهمن ماه آغاز و کارشناسان متعددی از نهادهای دولتی و خصوصی نتایج پژوهشهای خود در زمینه اکوسیستم کارآفرینی را ارائه میدهند. در همین زمینه با علی داوری، دبیر علمی دومین کنفرانس دیدهبانی کسبوکار و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفتوگو کردیم. در ادامه مشروح این گفتوگو را مشاهده میکنید:
دگرگونیهای رفتاری مردم در دوره پساکرونا نیز ادامه دارد
آنا: با توجه به شرایط ویژهای که ویروس کرونا در کشور ایجاد کرد کسبوکارهای مختلف چه تغییراتی را تجربه کردند و به نظر شما در دوره پساکرونا چه وضعیتی برای کسبوکارها به وجود میآید؟
داوری: در دوره کرونا فارغ از ریسکهای کوچک و بزرگی که برای همه کسبوکارها در سراسر دنیا وجود دارد برخی از مشاغل دچار آسیب کمتری شدند و حتی سودآوری بالاتری داشتند و بعضی از کسبوکارها بدون تغییر در میزان فروش فعالیت خود را ادامه دادند و تعدادی از کسبوکارها مانند بنگاههای گردشگری که به طور مستقیم نیاز به ارتباط با مشتریان داشتند درآمد بسیار کمی بهدست آوردند. یعنی برای تحلیل وضعیت کسبوکارها در این دوره باید به لایه مورد بررسی توجه کنیم.
از طرفی باید به مسئله تغییر عادتهای رفتاری مردم در این دوره نیز دقت شود. تغییر نگرش و سبک زندگی و پذیرش سرویسهای آنلاین به نوعی ابزاری کاربردی و کلیدی در زندگی روزمره از موضوعات بسیار مهم و قابل توجه در دوره کرونا است. تقریباً تمامی سرویسها و خدمات آنلاین که هم اکنون مردم از آن استفاده میکنند قبل از شیوع بیماری کرونا نیز در کشور وجود داشت ولی میزان وابستگی و استفاده مردم از این سرویسها پس از همهگیری این بیماری تا حد چشمگیری افزایش یافت. امروز مردم برای خرید کالاهای مختلف بسیار بیشتر از گذشته سراغ فروشگاههای مجازی میروند و این تغییری بزرگ در رفتار اعضای جامعه است.
اگرچه حالا به دلیل واکسیناسیون گسترده و رعایت شیوهنامههای بهداشتی کشور از لحاظ همهگیری کرونا نسبت به چند ماه گذشته در وضعیت بهتری قرار دارد و مردم راحتتر از گذشته میتوانند برای انجام فعالیتهای گوناگون از خانه خارج شوند ولی تغییر رفتار ایجاد شده در دو سال گذشته همچنان در جای خود باقی مانده است. اکثر مردم هنوز ترجیح میدهند به صورت آنلاین خرید کنند یا به جای رفتن به سینما از سرویسهای اینترنتی نمایش فیلم در خانه استفاده کنند. در واقع ابزارهای جایگزینی که در فضای مجازی وجود دارد کمک میکند تا مردم رویکرد متفاوتی نسبت به گذشته داشته باشند. در نهایت تغییر تنها منحصر به گروه یا دستهای خاص نیست و در هر دو طرف عرضه و تقاضا شاهد دگرگونیهای بزرگی هستیم.
توقف فرایندهای آموزشی با وجود فناوریهای دیجیتال بیمعناست
آنا: نظر به اینکه استفاده از فناوری در دوره کرونا مزایای زیادی برای عموم مردم داشت چگونه میتوان روند صعودی بهکارگیری ابزارهای دیجیتال در دوره پساکرونا را نیز حفظ کرد؟
داوری: وقتی شرایط ایمنی کامل از لحاظ شیوع بیماری در کشور حاکم شود نمیتوانیم بگوییم وضعیت دقیقاً مشابه دوران همهگیری کرونا است و تمام خدمات به صورت آنلاین ارائه شود یا اوضاع کشور همانند قبل از شناسایی ویروس کووید-۱۹ است بلکه باید اعتدال وجود داشته باشد. در دوران پساکرونا همایشها و کنفرانسها قطعاً به صورت کامل آنلاین و غیرحضوری نیست و از سوی دیگر نمیتوان گفت همه برنامهها باید به صورت کاملاً حضوری باشد. به عنوان مثال وزارت آموزش و پرورش در دوره پساکرونا همچنان به ارائه خدمات آموزشی در پیامرسان شاد ادامه میدهد و دیگر عواملی مانند آلودگی هوا و بارش برف مدارس را تعطیل نخواهد کرد.
در آینده تمامی سمینارها نیز به صورت ترکیبی مجازی-حضوری برگزار میشود. یعنی شرایط محیطی نمیتواند فرایندهای آموزشی و تحقیقاتی را تحت تأثیر قرار داده یا به طور کلی متوقف کند. سرویسهای آنلاین ابزارهای قدرتمندی را در اختیار انسانها قرار میدهد تا هر فرایندی را بیوقفه ادامه دهند.
انتخاب شرکتهای موفق بر اساس میزان رشد اقتصادی در دوره کرونا
آنا: طبق برنامه اعلام شده از سوی دستاندرکاران کنفرانس دیدهبانی کسبوکار ایران ۱۴۰۱ قرار است در جریان این کنفرانس تعدادی کسبوکار موفق کشور معرفی شود. معیار انتخاب این کسبوکارها چیست؟
داوری: تشخیص و انتخاب یک مجموعه به عنوان شرکت موفق به هیچ عنوان ساده نیست ولی با توجه به پنج پنل و یک کارگاهی که در این کنفرانس برگزار میشود شرکتهای موفق شناسایی میشوند. در شرایط کرونا شرکتهایی که در حوزه نرمافزار و مجموعههایی که در زمینه صنایع غذایی کار میکردند به نسبت سایر صنایع با ریسک کمتری مواجه بودند و در واقع ملاک برگزار کنندگان کنفرانس کسبوکار برای انتخاب مشاغل موفق شرکتها و مجموعههایی است که در دوره کرونا درآمدزایی بیشتری داشتند.
فراهمسازی شرایط توسعه کسبوکارها در اکوسیستم کارآفرینی
آنا: این روزها از اصطلاح «اکوسیستم کارآفرینی» در کنفرانسهای مختلفی استفاده میشود و مسئولان صحبتهای زیادی در مورد آن بیان میکنند. به طور کلی اکوسیستم کارآفرینی چیست؟
داوری: به طور کلی اکوسیستم یعنی ترکیبی از عناصر زنده و بیجان. تعامل این عناصر فضایی را برای رشد و نمو موجودات مختلف فراهم میکند. وقتی از اکوسیستم کارآفرینی صحبت میکنیم یعنی فضایی مملو از قوانین، مقررات و بازار و نظامهای مالی و فناوری و در این فضا ابزارهای مختلف به کارآفرینان کمک میکنند تا زمینه رشد کسبوکارهای اینترنتی و استارتآپها را فراهم کنند. یعنی اکوسیستم فضایی است که به رشد کسبوکارها کمک میکند. در برخی از کشورها فضای اکوسیستم کارآفرینی فضایی بالنده است و در بعضی از کشورها نیز این فضا بالنده نیست و لزوماً به رشد شرکتها کمک نمیشود.
تأثیرپذیری اکوسیستم کارآفرینی از شرایط اقتصادی کشور
آنا: اکوسیستم کارآفرینی در ایران چه وضعیتی دارد؟ آیا زیرساختهای لازم برای توسعه این اکوسیستم در کشور فراهم شده است؟
داوری: واقعیت این است که در ایران اکوسیستم کارآفرینی با چالشهای متعددی مواجه است. البته باید به این موضوع توجه کرد که در هیچ جای دنیا برای کارآفرینان فرش قرمز پهن نمیشود. موضوعی که باید توجه زیادی به آن شود این است که شرایط اکوسیستم کارآفرینی در کشور با عواملی همچون محیط کسبوکار و وضعیت اقتصادی ارتباط دارد. واقعیت این است که در دو سه سال گذشته به دلیل شیوع بیماری کرونا و اعمال تحریمهای ظالمانه میزان حمایتها از اکوسیستم کارآفرینی کشور کاهش پیدا کرده و در نتیجه روند توسعه شرکتها نیز محدودتر شده است.
از طرفی به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی مانند تورم بالا و نوسانهای شدید در بازار ارزهای خارجی افرادی که به دنبال راهاندازی کسبوکار هستند از تصمیم خود منصرف میشوند. هم اکنون کشور در بعضی از شاخصهایی که برای بررسی وضعیت کسبوکار در نظر گرفته میشود اوضاع مناسبی ندارد و در یک سری از شاخصها رتبه مناسبتری را داریم. یعنی فضای اکوسیستم کارآفرینی در ایران مثل بسیاری از حوزههای دیگر در دو سال گذشته آسیب جدی دیده است.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران گفت: ضرورت دارد در سفر رئیس جمهور به روسیه، توجه به فعالسازی کریدور سبز در گمرکات دو کشور برای صادرات محصولات کشاورزی و گسترش کانالهای مالی بین ایران و روسیه مورد توجه قرار گیرد.
پایگاه تحلیلی خبری هم اندیشی: محمد لاهوتی در پاسخ به این سوال که در سفر آتی رئیس جمهور کشورمان به روسیه باید به چه مسائلی برای توسعه روابط اقتصادی دو کشور مورد توجه و تاکید باشد؟ اظهار کرد: هر چند پتانسیلهای بسیار بالایی در روابط تجاری ایران و روسیه وجود دارد، اما آمارهای رسمی گمرک حکایت از آن دارد که در ۹ ماهه ابتدای سال جاری، حجم تجارت فقط ۱.۶ میلیارد دلار بوده است اگرچه این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۱ درصد رشد را نشان میدهد.
وی با بیان اینکه تراز تجاری ایران با روسیه در این مدت منفی بوده است، افزود: از تجارت ۱.۶ میلیارد دلاری ایران با روسیه، سهم صادرات ایران به این کشور تنها ۴۳۲ میلیون دلار و حجم واردات از آن بالغ بر ۱.۲ میلیارد دلار بوده که به نظر میرسد بیشترین سهم این تجارت را، واردات غلات از روسیه در برمیگیرد.
* توجه به برطرف کردن موانع تجاری ایران و روسیه اولویت دارد
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران بیان کرد: یکی از مشکلات ما در رابطه با صادرات با کشورهای مختلف از جمله روسیه، موضوع تعرفه ترجیحی است که با توجه به عضویت ایران در اوراسیا و پیمان شانگهای، این مشکل برطرف میشود، اما با توجه به اینکه تعامل دو دولت برای گشایش و رفع موانع تجاری بین کشورها دارای اهمیت است، به نظر می رسد که یکی از موضوعات مورد بحث، باید پیرامون برطرف کردن موانع تجاری پیش رو باشد.
لاهوتی با بیان اینکه سهم تجاری ایران با روسیه نسبت به سایر کشورها بسیار ناچیز است، افزود: روسیه یکی از همسایههای اصلی و مهم ایران به شمار رفته و دارای بازار پرمصرف با تقاضاهای متعدد است، اما تجربه نشان داده که صادرکنندگان ایرانی چندان متناسب با این بازار، درخواستها و اقلام صادراتی را آماده نکردهاند.
* ضرورت فعال شدن کریدور سبز گمرکی ایران و روسیه در سفر رئیسجمهور
وی اظهار داشت: از سوی دیگر، در رابطه با ایجاد کریدور سبز در گمرکات دو کشور برای صدور کالاهای کشاورزی و محصولات که یکی از توافقات گذشته میان دولتها بوده است نیز چندان خوب عمل نشده و به نظر می رسد هیات همراه رئیس جمهور در سفر رئیس قوه مجریه به روسیه باید به فعال سازی این مسیر هم توجه کنند.
* ضرورت گسترش خطوط کشتیرانی و زمینی بابت تسریع حمل کالا با هزینه کمتر
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران با بیان اینکه فراهم سازی زیرساختهای حمل و نقلی و گسترش مسیرهای حمل کالا یکی از موضوعات بسیار مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد، گفت: باید خطوط کشتیرانی و زمینی گسترش یابد تا بتوان کالاها را سریعتر و با هزینه کمتر جابهجا کرد.
* ضرورت گسترش کانالهای مالی بین ایران و روسیه
لاهوتی با تاکید بر اینکه مشکل جابهجایی پول بین دو کشور، همواره یکی از موانع تجاری به شمار می رود، اظهار داشت: باید در سفر رئیس جمهور به روسیه این موضوع نیز مورد توجه قرار گیرد تا با ارائه راهکار در این بخش، بتوان مشکلات تحریم را کمرنگ کرد.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در رابطه با امکان تهاتر بین دو کشور ایران و روسیه گفت: تهاتر یکی از روشهای مرسوم تجاری در دنیا است و با توجه به شرایط کشورمان، به عنوان یکی از ابزارهای مهم تجاری به شمار میرود، به طوری که سازمان توسعه تجارت اعلام کرده که در سال جاری، حدود ۶۰۰ میلیون دلار تهاتر انجام خواهد داد.
وی افزود: بنابراین تهاتر برای ایران بسیار مهم است و میتواند در توسعه روابط تجاری موثر باشد؛ اما با توجه به نزدیکی دو کشور ایران و روسیه و ارتباطات خوب سیاسی میان رهبران دو کشور، اگر کانالهای مالی بین دو کشور باز شده و گسترش یابد، در کنار تهاتر میتواند در افزایش صادرات و افزایش واردات کالاهای مورد نیاز ما از روسیه اتفاقات خوبی را رقم زند.
* ضرورت آموزش به روز بنگاههای اقتصادی داخلی بابت ارتقای تعامل با روسیه
وی افزود: همه موارد ذکر شده موضوعات بسیار مهمی است که با توجه به اهمیت روسیه، وسعت بازار و تقاضای زیاد موجود در بازار این کشور، ایران باید به عنوان یکی از شرکای نزدیک مدنظر قرار داده و از فرصتهای موجود به بهترین شکل استفاده کند؛ هر چند تاکنون متاسفانه نتوانستهایم از این فرصتها بهرهبرداری کنیم.
لاهوتی بیان داشت: در مجموع بخشی از عدم استفاده از فرصتهای تجارت با روسیه، به موانع بین دو کشور و بخشی دیگر نیز به عدم آموزش و آمادگی بنگاهها بر میگردد.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران گفت: کشور روسیه برای واردات کالا، استانداردهای بسیار سختگیرانهای دارد؛ به همین دلیل عدم آشنایی و آماده نبودن بنگاههای ایرانی در بعضی از بخشها موجب شده است که تاکنون چندان موفقیتی در صادرات به این کشور نداشته باشیم؛ هر چند در بخش صنایع غذایی ایران، همه امکانات لازم در اختیار است.
وی با اشاره به فرصتی صادراتی که برای کشورمان بعد از اختلافات روسیه و ترکیه پیش بوجود آمد، گفت: متاسفانه در آن مقطع امکان استفاده از آن فرصت از دست رفت زیرا قیمت کالاهای ایرانی نسبت به کشورهای دیگر بسیار گرانتر و غیر رقابتی بود.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران افزود: البته امروز با توجه به نرخ ارز این مشکلات وجود ندارد، بنابراین اگر موانع صادراتی که در بالا به آن اشاره شد در حوزههای مختلف از جمله حمل و نقل، بستهبندی و سایر موارد حل شود و از آن طرف هم توافقات بین دو کشور در جهت تسهیلگری روابط تجاری بین تجار دو کشور باشد قطعا با توجه به روابط خوب دو کشور و ظرفیت های ایران می تواند کمک به رشد صادرات و افزایش سهم ایران از بازار بزرگ روسیه باشد
تهران-ایرنا- سفیر جمهوری اسلامی ایران در کرواسی گفت: علیرغم شرایط سخت و تحریم روابط اقتصادی و تجاری ایران و کرواسی افزایش یافته و متنوعتر شده است.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، سفیر جمهوری اسلامی ایران در زاگرب در مصاحبه با نشریه «گلاس اسلاونیا» با اشاره به اینکه اراده مقامات دو کشور همکاری و توسعه روابط دو جانبه در همه زمینهها است، از افزایش و همچنین متنوعتر شدن روابط تجاری ایران و کرواسی خبر داد.
پرویز اسماعیلی به سوالات مختلف خبرنگار این نشریه خصوص روابط ایران و کرواسی، مسائل فرهنگی دو کشور و برخی از موضوعات مهم منطقهای و بینالمللی از جمله تحولات افغانستان، وضعیت محیط زیست و تحولات فناوری ارتباطات پاسخ داد که متن کامل آن بدین شرح است:
سوال: حدود دو سال از ماموریت شما در زاگرب گذشته است، اولویتهای کاری شما در کرواسی چیست؟
– من به عنوان سفیر ایران در کرواسی وظیفهای جز توسعه روابط دو کشور در همه بخشهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و علمی و دانشگاهی ندارم. این مهم ترین اولویت من است. در این مسیر تلاش می کنم تا هر چه بیشتر مقامات دولتی، بخش خصوصی، شرکتها، تجار، نخبگان فرهنگی و دانشگاهی و از همه مهم تر مردم دو کشور را به هم نزدیک تر کرده و با هم بیشتر آشنایشان کنم. از نظر من، تبادل اطلاعات و ایجاد ارتباط، مهمترین بخش از ماموریت ما دیپلمات ها است.
سوال: در چه زمینهای بیشتر انتظار پیشرفت در روابط دوجانبه دارید؟
– ما اکنون در بخش سیاسی روابط دوجانبه خوشبختانه وضعیت بسیار بهتری نسبت به بخش های دیگر داریم و من از نزدیک شاهد اراده و تمایل مقامات عالی دو کشور برای همکاری و توسعه روابط در همه زمینه ها هستم. روابط دو کشور از بدو استقلال کرواسی به بهترین وجه آغاز شد. ایران بلافاصله پس از اعلام استقلال، دولت کرواسی را به رسمیت شناخت و از این نظر اولین کشور مسلمان و اولین کشور آسیایی بود.
در بخش فرهنگی با توجه به اشتراکات فراوان و نیز علاقمندی مردم ایران و کرواسی به یکدیگر، خوشبختانه وضع خوبی داریم. من طی ۲۰ ماه ماموریت خود توجه بسیار زیادی به گسترش ارتباطات فرهنگی و اجتماعی فیمابین داشتم؛ چون باور دارم که فرهنگ به روابط دو کشور عمق و ثبات می بخشد. اخیرا کتاب خاطرات هروُیه روپچیچ از سفر به کشور من در کرواسی و ایران چاپ و جزو پر فروش ترین ها شد. هنرمندان دو کشور هم فعالانه در فستیوالها شرکت دارند. کرونا بسیاری از فعالیتهای سیاسی و اقتصادی را متوقف کرد اما قادر به تعطیلی فرهنگ و هنر نبود.
متاسفانه در بخش تجاری تحریمهای یکجانبه و ظالمانه آمریکا آسیب زیادی به اقتصاد و منافع شرکتهای ایران و کرواسی زده است. در حالیکه فعالان اقتصادی دو کشور بسیار مشتاق همکاری هستند. من تلاش کردم با احترام به ملاحظات و منافع شرکتهای کرواسی، شرایط همکاری آنها با طرفهای ایرانی را به نحوی فراهم کنم که هیچ ریسک و خطری از نظر اقتصادی متوجه آنها نباشد. خوشحالم که علیرغم شرایط سخت تحریم و کرونا، روبط تجاری ما افزایش یافته و متنوع شده است.
تجار و صنعتگران ما در گذشته ارتباطات خیلی خوبی با هم داشتند و خاطرات ارزشمندی از آن همکاری ها دارند. ولی گذشت زمان ایجاب می کند که شناختها از هم روزآمد شوند. این کاری است که از ابتدای حضورم در کرواسی پیگیری می کنم. به نظر من نیاز بیشتری به تبادل اطلاعات و شناسایی ظرفیت ها و توانمندیهای فراوان دو طرف برای همکاری اقتصادی وجود دارد. این یک زمینه سازی ضروری برای جهش روابط تجاری در آینده است.
سوال: آیا فرصتی برای بازدید از برخی از نقاط کرواسی را داشتید و چه چیزی بیشتر توجه شما را جلب کرد؟
– کرونا محدودیت زیادی به برنامه های دیپلماتیک و سفر تحمیل کرد. علیرغم این من از هر فرصتی برای سفر به شهرهای مختلف و دیدار با نخبگان فرهنگی، صنعتگران و مردم کرواسی استفاده کردم. تعداد زیادی از شرکتهای کرواسی قابلیت های بسیار بالایی برای همکاری در حوزه فناوری و توسعه بازار دارند. کرواسی شایسته سهم بیشتری از مبادلات منطقه ای و بین المللی در حوزه صنعت، کشاورزی و خدمات است. همکاری با ایران به این هدف سرعت زیادی خواهد داد.
ویژگی مهم مردم کرواسی، نجابت، عشق به فرهنگ و درک ارزش زندگی است. کرواتها یک ملت شاد و خواهان صلح و آرامش هستند؛ یک ملت به ظاهر کم جمعیت، اما دارای روحی بزرگ. به همین دلیل احترام و علاقه من به ملت کرواسی به طور دائم افزایش یافته است.
شاید پیوندهای تاریخی و علاقه قلبی دو ملت باعث شده تا سبک زندگی و حتی ادبیات آنها شباهت زیادی به هم داشته باشد.
سوال: ایران کشوری با تمدن، تاریخ و فرهنگ غنی است. چگونه از این ظرفیت ها استفاده می کنید؟
– کشور من یک از پایه گذاران اصلی تمدن در جهان است. ایران سرزمین فرمانروایان عادل در تاریخ بوده است و منشور حقوق بشر کورش، به عنوان قدیمی ترین و متعالی ترین متن مدون برای حقوق بشر، جزو گنجینه منحصر بفرد سازمان ملل متحد است. همچنین ایران در ردیف کشورهایی است که بیشترین آثار ثبت شده در میراث جهانی یونسکو را دارد. ملتی که میراث غنی تاریخی و فرهنگی دارد، هرگز منزوی نخواهد شد. و ملت من این را ثابت کرده است.
لذا تاریخ و فرهنگ ایران ضمن اینکه نشان دهنده میراث غنی جامعه ما است، بخشی مهم از میراث جهانی هم به شمار می آید. ما سعی می کنیم در ارتباط با کشورها و ملت ها ارزش های این میراث را به اشتراک بگذاریم و از این طریق درک مشترک ایجاد کنیم.
در کرواسی کار من از این جهت بسیار آسانتر است. زیرا کروات ها بدلیل اشتراکات فراوان و نیز آشنائی با فرهنگ، تاریخ و تمدن ایرانی با سرعت بیشتری پیام ما را دریافت کرده و حتی گاهی مشوق و جلوتر از ما هستند.
سوال: من سفری به ایران داشتم. مشاهده فروشگاههای پر از محصولات خانگی متنوع در ایران شگفتانگیز بود. آیا درخصوص تامین نیازهای مردم خودکفا هستید؟
– میدانید که ایران از غنیترین کشورهای جهان در زمینه منابع انرژی، معدن و طبیعت است. اما مهمتر از آن، جوانهای مستعد ایرانی هستند که همیشه در المپیادهای علمی و فناوری جهان بهترین رتبهها را دارند. ایران اکنون در زمینههایی چون نانو، بیو تکنولوژی، ژنتیک و برخی تولیدات صنعتی در میان کشورهای برتر جهان قرار دارد.
خوشبختانه زیر ساخت صنایع سبک و سنگین در کشورمان بسیار قابل اتکا هستند. ما در تولید مواد غذایی و لوازم خانگی پیشرفت خیلی خوبی داشته ایم. در بسیاری از موارد خودکفا هستیم اما علیرغم تحریم ها، بازار ما منزوی نیست و مردم می توانند از میان کالاهای متنوع خرید کنند. در بخشی از محصولات هم، تولیدات ما پاسخگوی تقاضای جامعه ۸۵ میلیونی نیست و طبیعتا بخشی از نیازهایمان را وارد میکنیم.
سوال: آیا میتوانید خوانندگان ما را با ویژگیهای غذاهای مخصوص (ایرانی) آشنا کنید؟
– در مورد ویژگی های غذای ایرانی سخن گفتن ابدا کافی نیست؛ باید آن را ببینید و بچشید. مناطق مختلف در ایران غذای محصوص به خود دارند و بنابراین تنوع غذائی بسیاری در ایران داریم. در هر منطقه از کشور و در میان اقوام مختلف، گاهی ده ها نوع غذا داریم که در بسیاری از آنها سبزیجات و غلات بیشتر از گوشت استفاده می شوند. یک غذای سنتی و لذیذ ما به نام آبگوشت؛ ترکیبی از گوشتِ همراه با چربی مفید، حبوبات، سبزیجات و انواع ادویه است.
انواع خورش، که اغلب با برنج میل می شود بخش زیادی از غذای ایرانیها را تشکیل می دهد. مثل خورش فسنجان، قورمه سبزی یا قیمه. در عین حال ایرانیها با گوشت هم غذاها و کباب های لذیذی تهیه می کنند. ما حداقل ۲۰ نوع کباب مشهور در ایران داریم.
حتما شما در سفر به ایران با تنوع غذاهای ایرانی از نزدیک آشنا شده اید و از اینکه در کتاب خود به معرفی آنها و فرهنگ ایران پرداخته اید، تشکر می کنم.
سوال: جهان با بحران انرژی و نیاز به کاهش آلودگی محیط زیست مواجه است. چه منابع انرژی جایگزین را در آینده می بینید؟
– در اجلاس اقلیمی ماه نوامبر گلاسکو بخوبی شاهد بودیم که رهبران جهان تحت فشار افکار عمومی و کنشگران محیط زیست و نیز فجایع و بلایای طبیعی ناشی از تخریب محیط زیست به فکر اتخاذ تصمیم های مشترک برای کاهش تولید کربن و گازهای گلخانه ای افتاده اند. واقعیت این است که کشورهای توسعه یافته، بویژه در یک قرن اخیر، الگوهای توسعه ی بدون توجه به محیط زیست را دنبال کردند. آنها چنان در استفاده از منابع فسیلی بی پروا رفتار کردند که باید گفت سهم کشورهای در حال توسعه را هم از پیش مصرف کرده اند. آنها که خودشان باعث وضع موجود هستند، به جای شعارِ دفاع از محیط زیست، باید بیشترین وظیفه را برای اصلاح شرایط بر عهده بگیرند.
طبیعت و محیط زیست مرز ندارد، لذا تنها با اراده و همبستگی جهانی قابل حفاظت است. اکنون با وجود گرانی و هزینه های بالا، ما چاره ای جز رجوع به انرژی های تجدید پذیر نداریم. در اروپا توجه فزاینده ای به تولید انرژی سبز و تجدید پذیر را شاهدیم. در ایران هم خوشبختانه از انرژی خورشیدی و باد قابل توجهی برخورداریم و دولت توجه زیادی به این حوزه دارد. ضمن اینکه برنامه داریم استفاده صلح آمیز و ایمن از انرژی هسته ای را علیرغم فشارهای سیاسی غیر عادلانه و رفتارهای دوگانه غرب، گسترش دهیم. ما به تعهدات خود در ان پی تی پایبندیم اما از حقوق خود نیز چشم پوشی نمی کنیم.
سوال: آیا با توجه به ناپایداری احتمالی سیستمهای فعلی، تغییرات اجتماعی جدی در انتظار آینده جهان است؟
– تغییرات اجتماعی به دلایل مختلف، از جمله محیط زیست و تکنولوژی، اجتناب ناپذیر خواهد بود. ماهیت زندگی بشر نیز با تغییر در آمیخته است. آنچه که احتمالا موحب نگرانی می شود، سرعت شگفت انگیز تعییرات اجتماعی تحت تاثیر سرعت پیشرفت فناوری به ویژه در حوزه ارتباطات است. بتدریج شبکه های انسانی منسجمی شکل خواهند گرفت که بدون مرز خواهند بود اما تاثیر فراوانی بر تصمیمات حکومت ها، دولتها و فرایندهای بین المللی خواهند داشت.
به نظر من مهمترین نیاز و چالش فعلی بشریت؛ مدیریت، تطبیق و هماهنگی با این تحولات است. کاری که ابدا آسان نیست ولی مفهوم توسعه در آینده به شدت وابسته به آن است.
سوال: چگونه مشکل پناهندگان افغان را حل کنیم؟ آیا چشمانداز، ایده و راه حلی دارید؟
– برای ما این موضوع جدیدی نیست. حداقل ۴۰ سال است که با چالش پناهندگان افعانی روبرو هستیم. زمان اشغال افعانستان توسط شوروی سابق، سیل مهاجرت افغانی ها به ایران شروع شد و ما از آنان در طول بیش از چهار دهه میزبانی کردیم. می دانید که میزبانی از حداقل ۳ میلیون افغانی در شرایطی که ما درگیر جنگ تحمیل شده توسط عراق و همچنین تحریمهای ظالمانه آمریکا بودیم، چه دشواری هائی داشته است.
ما با پناهجویان نه بد رفتاری کردیم، نه از آنها به عنوان ابزاری برای باج گیری سیاسی استفاده کردیم. از مهاجران افغانی بدون هیچ کمک بینالمللی و یا منطقهای مثل شهروندان خودمان میزبانی کردیم. الان حدود ۴۰۰ هزار دانش آموز و ۲۰ هزار دانشجوی افغانی مانند فرزندان ایرانی در مدارس و دانشگاه ها مجانی تحصیل می کنند.
ما در همه این سال ها تلاش کردهایم که افغانستان به شرایطی برسد که شهروندان آن بدون نگرانی به کشورشان برگردند. متاسفانه سیاستهای دولت آمریکا با جنگ و حضور نظامی طی دو دهه، و سپس خروج غیر مسئولانه از افغانستان بدون توجه به سرنوشت مردم، همه تلاشها برای عادیسازی سریعتر شرایط در این کشور را بی اثر کرد و بدترین ضربه را به مردم افغان زد.
پس راه حل کاملا روشن است. کمک به ثبات، امنیت، توسعه و رفاه در افغانستان با حضور و همکاری همه اقوام و مذاهب در ساختار قدرت. باید شرایط زندگی در این کشور عادی شود. ولی با وضعیت فعلی و رفتار غیر مسئولانه جامعه جهانی، متاسفانه چشمانداز کوتاه مدت و مثبتی برای مردم این کشور وجود ندارد.
سوال: نظر شما در مورد استفاده از رسانههای اجتماعی مانند فیس بوک و توییتر در دیپلماسی، البته با توجه به امکان دستکاری اطلاعات چیست؟
– رسانههای اجتماعی فرزند تکنولوژی هستند و نمیتوان آنها را ندیده گرفت. دقیقا مثل اینکه نمی توان مسافرت با اتومبیل، هواپیما و حتی فضا پیما را در آینده نادیده گرفت. هر فناوری در ذات خود هم فرصت ها و هم تهدیدهایی دارد. همانطور که استفاده از رسانه های اجتماعی در زندگی امروز جامعه بشری اجتناب ناپذیر است، دیپلماسی هم باید از فرصتهای آن استفاده کند. و البته در زندگی شخصی و وظایف دیپلماتیک باید از آسیب های آن تا حدی که امکان دارد، اجتناب کرد.
یک دهه پیش دستگاههای اطلاعاتی و سرویس های جاسوسی خیال میکردند اطلاعات را میتوان در جعبه سیاه نگاه داشت یا کاملا کنترل کرد. اما رفته رفته آنها پذیرفتند که «درز اطلاعات» یک تهدید واقعی و غیر قابل اجتناب است. معلوم شد که باید ضمن تلاش هر چه بیشتر برای حفاظت از اطلاعاتشان، به زندگی پشت شیشه های شفاف هم عادت کنند.
اما اکنون با تهدید چالش برانگیزتری بنام «دستکاری اطلاعات» روبرو هستیم. باید از شبکههای اجتماعی استفاده کنیم، اما برای این آسیب هم چارهای بیندیشیم. البته متخصصان آی تی و مبتکران شبکه های اجتماعی پر طرفدار مانند فیس بوک و توییتر هم باید به مسئولیت هایشان در این مسیر آگاهانه عمل کنند. اینکه آنها اهداف تجاری داشته باشند قابل قبول است، اما نباید حقوق مخاطبان از جمله اطلاع رسانی شفاف را نا دیده بگیرند. به نظر من هم دستکاری اطلاعات و هم تبدیل «شبکه های اجتماعی» به ابزاری برای «شبکههای سیاسی» اعتبار آنها را کاهش خواهد داد. دنیای فعلی درگیر چالش «آزادی اطلاعات» و «دستکاری اطلاعات» است.
سوال: بهترین خرمایی که تا حالا خوردم در اصفهان بود. آیا می توان آنها را در قفسههای فروشگاه های کرواسی نیز یافت؟
– مناطق تولید کننده خرما در ایران بسیار متعدد هستند و حتی بهترین خرماهای جهان را تولید میکنند. ما تلاش کردیم که خرمای ایرانی مستقیما از ایران و نه از طریق کشورهای بزرگ اروپایی به بازار کرواسی وارد و توزیع شوند. خوشبختانه توانستیم و ماه گذشته موفق شدیم که اولین محموله خرمای ایرانی را مستقیما به کرواسی وارد کنیم. البته با چند شرکت کرواسی در حال مذاکره هستیم تا سایر اقلام غذایی ایران مانند پسته، فندق، بادام و خشکبار و میوههای خشک شده را مستقیما و با قیمت و کیفیت مناسبتر به بازار مصرف کرواسی برسانیم.