نوشته‌ها

تهران- ایرنا- بازار ارز طی روزهای گذشته از تلاطم به خاطر تکمیل تحریم نفتی ایران در امان ماند. با این حال باید به طور جدی چاره ای برای پایان دادن به نفوذ دلار در اقتصاد اندیشید.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، «عبدالناصر همتی» رئیس کل بانک مرکزی چهارشنبه گذشته ضمن اشاره به ضرورت های پیش رو برای مقابله با تبعات تحریم های آمریکایی، آرامش نسبی بازار ارز در زمان اعلام تمدید نشدن معافیت های خریداران نفت ایران و نیز تحریم های ثانویه را نتیجه مدیریت و اشراف بانک مرکزی بر این بازار دانست.
روند رو به رشد نرخ ارز از زمستان سال ۹۶ آغاز شد. گفته های مسوولان کشور از جمله رئیس جمهوری در همان روزها مبنی بر اینکه درآمدهای ارزی بیش از هزینه های ارزی است و با مشکل کمبود ذخایر مواجه نیستیم نتوانست افزایش قیمت ارز را مهار کند.
در همین حین زمزمه هایی از خروج آمریکا از برجام شنیده می شد. روند افزایش قیمت دلار به صورت نسبی ادامه داشت تا اینکه در اردیبهشت ماه سال گذشته با اعلام موضع «دونالد ترامپ» درباره برجام، افزایش قیمت ارز را با شدت و سرعت بیشتری در بازار شاهد بودیم به طوری که دلار در عرض چند ماه به بیش از سه برابر ارزش سابقش برابر ریال رسید. هجوم نقدینگی های سرگردان هم به بازار ارز در این افزایش ها تاثیر بسیار زیادی داشت.
در طول یک سال گذشته در حالی شاهد افزایش قیمت چندین هزار تومانی دلار و سایر ارزها بودیم که پیش از آن افزایش قیمت در حد صدتومان هم باعث ایجاد ابهام و ترس از آینده اقتصادی کشور بین مردم، سرمایه داران و فعالان این حوزه می شد. حالا هر چند که از شوک های پی در پی در اقتصاد کشور یک سال می گذرد اما هنوز بازار ارز به ثبات نرسیده است و تاب آوری بازار ارز به حداقل خود رسیده به طوری که با کوچک ترین تصمیمات بین المللی و اقتصادی شاهد بالا و پایین شدن نرخ ارز هستیم.
این نوسانات قیمت ارز تاثیر مستقیم در زندگی مردم و فعالیت های اقتصادی کشورمان دارد و ادامه بی ثباتی ها علاوه بر پیامدها و آثار منفی اقتصادی، سرخوردگی های اجتماعی را به دنبال خواهد داشت که از دست رفتن سرمایه اجتماعی می تواند بیشترین آسیب را به کشور متحمل سازد.

**عوامل موثر در بی ثباتی در بازار ارز
«احمد حاتمی یزد» کارشناس اقتصادی در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا درباره دلایل نوسانات نرخ ارز و بی ثباتی آن در بازار اظهار داشت: مهم ترین عامل ادامه افزایش قیمت ارز در بازار جو روانی ناشی از تحریم ها و تنش های سیاسی است.
وی با بیان اینکه مهم ترین اصل در ثبات اقتصاد پیش بینی پذیر بودن آن است، گفت: در حال حاضر شرایط اقتصاد در کشورمان پایدار نیست و ناپایداری اقتصادی می تواند منجر به ایجاد مشکلات متعددی شود . از آنجایی که با رشد نرخ دلار شاهد افت ارزش ریال هستیم، مردم برای حفظ ارزش دارایی های خود به سمت خرید ارز می روند که طبیعی است با افزایش تقاضا قیمت هم افزایش یابد.
به گفته این کارشناس اقتصادی، در حال حاضر از نگاه مردم و سرمایه داران دلار یک دارایی امن محسوب می شود و اقتصاد ایران، هم با رشد تورم و هم رشد نقدینگی مواجه است. این در حالی است که در شرایط کاملا آرام و بدون تنش و شرایط پایداری اقتصاد، نرخ تورم متناسب با نرخ ارز تغییر می کند.
حاتمی یزد افزود: علاوه بر موضوع مهم تنش های سیاسی در کشورمان، با افزایش قابل توجه نرخ تورم مواجهیم که باعث افزایش قیمت ارز می شود مگر اینکه بانک مرکزی سیاست فنر فشرده را در پیش بگیرد و افزایش قیمت ارز را سرکوب کند.
وی با بیان اینکه یکی از عوامل تاثیر گذار در رشد نرخ تورم افزایش حجم نقدینگی در کشور است، گفت: به طور قطع نرخ تورم در سال ۹۸ کمتر از ۴۰ درصد نخواهد بود، بنابراین احتمال ادامه نوسانات نرخ ارز و رشد قیمت دلار وجود دارد.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه نابسامانی بازار ارز نشات گرفته از دو عامل اقتصادی و سیاسی است، اظهار داشت: معتقدم کنترل این شرایط نابسامان از حیطه اختیارات دولت خارج شده است و تنها عاملی که می تواند التهاب بازار را کاهش دهد برقراری ثبات و آرامش در روابط بین الملل است.
حاتمی یزد تاکید کرد: هر چند که بخشی از تحولات اقتصادی در ایران متاثر از سیاست های نادرست مانند سرکوب قیمت ها، فشرده شدن فنر تورم و هدایت نشدن حجم نقدینگی ها به سمت بخش های مولد در سال های گذشته بود و در کوتاه مدت نمی توان این مشکلات ساختاری را برطرف کرد اما به طور قطع با کاهش تنش های سیاسی می توان جو روانی ایجاد شده در بازارها که منجر به آشفتگی بخش های مختلف اقتصاد می شود را کنترل کرد.

** رهایی از اقتصاد دلار محور امکان پذیر است؟
در حال حاضر مهم ترین واحد پولی سبد ارزی کشورمان دلار است و همین میزان نفوذ بالای دلار در ساختار اقتصادی و بازارهای مختلف باعث شده تا اقتصاد ایران در برابر برخی تحریم های غربی و روابط تجاری انعطاف پذیری کمتری داشته باشد. البته دلار در روابط بسیاری از کشورها همچنان حرف اول را می زند و تنها ایران نیست که به این درد مبتلا است.
کاهش نفوذ دلار در تجارت جهانی پروژه ای است که برخی کشورها از چند سال گذشته برای کاهش اثرات تحریم های آمریکا و افزایش سهم پول خود در اقتصاد بین المللی شروع کرده اند و قرار است ایران هم به جمع این کشورها بپیوندد. هر چند که حذف دلار آسان نیست اما کشور چین را می توان یک نمونه موفق در تحریم دلار نام برد.
پیمان پولی دو جانبه طرحی است که از سال های گذشته برای کاهش سهم دلار در تجارت خارجی ایران با سایر کشورها مطرح شده است اما تاکنون به غیر از مواردی که به تهاتر کالا به کالا منجر شده در اجرای این طرح موفق نبوده ایم. در حال حاضر مهم ترین منبع درآمد کشور فروش نفت محسوب می شود که تمام درآمدهای حاصل از آن دلاری است و از سوی دیگر تمام مراودات اقتصادی ایران تاکنون بر پایه دلار بوده است. بنابراین تا زمانی که ساختار اقتصادی کشورمان برای تحریم دلار آماده نباشد نمی توان مانع از تاثیرگذاری نوسانات دلار در اقتصاد ایران و زندگی مردم شد.

بر اساس اعلام سازمان برنامه و بودجه، طبق مصوبه شورای عالی انرژی با هدف کاهش گازهای گلخانه ای، سالانه ۲۵ هزار حلقه چاه آب کشاورزی از پمپ گازوئیلی به برقی تبدیل می شوند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سازمان برنامه و بودجه، شورای عالی انرژی ۲۸ اسفندماه سال ۱۳۹۷ تصویب کرد که با توجه به اجرای برنامه فراگیر در خصوص طرح‌های عملیاتی برای استحصال و بهره‌برداری از گازهای در حال سوختن و مشعل، وزارت نفت موظف است حداکثر تا ۳ ماه پس از ابلاغ این مصوبه نسبت به اعلام فراخوان برای گازهای در حال سوختن و مشعل در مناطق باقی‌مانده شامل مسجد سلیمان، غرب کارون و پارس جنوبی به قیمت عادله موضوع ماده ۴۸ قانون برنامه ششم توسعه اقدام کند. سازوکارهای تشویقی و محدوده دوره تشویق سرمایه‌گذاران حداقل به مدت ۵ سال بر عهده وزارت نفت است.

همچنین بر اساس مصوبه شورای عالی انرژی، به منظور برق‌دار کردن چاه‌ها و تلمبه‌های آب کشاورزی، وزارتخانه‌های نفت، نیرو و جهاد کشاورزی موظفند با اتخاذ تدابیر لازم نسبت به برق‌دار کردن سالانه ۲۵ هزار حلقه چاه و تلمبه آب تا پایان برنامه ششم توسعه اقدام کنند.

در همین خصوص، احمد کفاشی، رئیس امور انرژی سازمان برنامه و بودجه کشور درباره این مصوبه شورای عالی انرژی اظهار داشت: این مصوبه، دو موضوع را پوشش می‌دهد، یکی بحث جمع‌آوری گازهای مشعل و گازهایی است که در مناطق نفتی در حال سوختن است. این گازها همان‌طور که می‌دانید، مشکلات زیست‌محیطی بسیاری را به همراه دارد.

وی افزود: کشورها مطابق برنامه‌های جامع خود مکلف شده‌اند یک‌سری برنامه‌ها را اجرایی کنند که انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهند. مطابق ماده ۴۸ قانون برنامه ششم توسعه نیز تکلیف شده است که دولت طرح‌های جمع‌آوری گازهای همراه را اجرایی و به نحوی عمل کند که تا پایان برنامه ششم توسعه ۹۰ درصد گازها جمع‌آوری شود.

رئیس امور انرژی سازمان برنامه و بودجه کشور تصریح کرد: قراردادهایی در وزارت نفت در این خصوص منعقد شده، منتها این موضوع به شورای عالی انرژی ابلاغ شد و مورد بحث قرار گرفت و خروجی این کار این بود که در راستای برنامه ششم توسعه تکلیف شد که جمع‌آوری گازها در مناطق باقیمانده از جمله مناطق نفتی– مسجدسلیمان، غرب کارون و پارس‌جنوبی- را انجام دهند و جمع‌آوری این گازها را با قیمت عادله به شرکت‌های غیردولتی واگذار کنند. البته قرار است مشوق‌هایی برای تسریع این موضوع در این فراخوان‌ها به‌کار گرفته شود.

کفاشی متذکر شد: موضوع بعدی، بحث برق‌دار کردن چاه‌ها و تلمبه‌های آب کشاورزی است که در این خصوص مصوبه شورای عالی اقتصاد را در سال ۱۳۹۳ داشتیم که از محل قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور ابلاغ شده بود. بر این اساس، قرار بود یک‌سری چاه‌ها در کشور که در حدود ۱۰۰ هزار حلقه چاه بود، برق‌دار شوند.

وی یادآور شد: با وجود این‌که سه سال از این مصوبه گذشته بود، اما عملکرد قابل توجهی نداشته است. موضوع دوباره به شورای عالی انرژی ارجاع شد و موانع بررسی شد. بر این اساس، تکلیف شد که وزارت نفت و نیرو اقداماتی در این زمینه انجام دهند که این مصوبه اجرایی شود.

رئیس امور انرژی سازمان برنامه و بودجه کشور خاطرنشان کرد: شورای عالی انرژی این‌گونه ابلاغ کرده که وزارت نفت و نیرو موظف هستند تدابیری را اتخاذ کنند که سالانه ۲۵ هزار حلقه چاه تا پایان برنامه ششم برق‌دار شود. این پروژه نیز همچون پروژه قبلی از لحاظ زیست‌محیطی بسیار کمک خواهد کرد که مصرف گازوئیل در بخش کشاورزی کاهش داده شود و در نتیجه انتشار گازهای گلخانه‌ای کاهش یابد.

عرضه نفت در بورس به عنوان راهکاری برای متنوع‌سازی روش‌های فروش نفت و کم اثر کردن تحریم‌ها طراحی شده که با استمرار عرضه، به نظر می‌رسد بتواند فشار تحریم‌ها را کاهش دهد.

به گزارش خبرنگار مهر، پس از خروج آمریکا از برجام، تحریم‌هایی با هدف کاهش و به صفر رساندن فروش و صادرات نفت ایران اجرا شد. لازم بود برای جلوگیری از دچار شدن به مشکلات اقتصادی و کاهش اثر تحریم‌ها، تدابیری جهت تنوع بخشی به روش‌های فروش نفت اندیشیده شود. در این بین عرضه ریالی نفت در بورس و مشارکت بخش خصوصی، به عنوان راهکاری جدی مطرح شد.

عرضه نفت در بورس با فروش محموله‌های کوچک به بخش خصوصی و تسویه ریالی می‌تواند در کاهش تأثیر تحریم‌ها مؤثر واقع شود. هویت ناشناس این بخش برای آمریکا و تسویه خارج از بستر نظام بانکی بین المللی، سبب ایجاد انگیزه و انعطاف بیشتر در این بخش برای دور زدن تحریم‌ها شده است.

الزام قانونی عرضه نفت در بورس

عرضه نفت در بورس در راستای اجرای بند ۱۳ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی مبنی بر مقابله با ضربه‌پذیری درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز از طریق ایجاد تنوع در روش‌های فروش و مشارکت دادن بخش خصوصی درفروش محسوب می‌شود. به علاوه، خرید و فروش نفت در بورس در قوانین کشور هم مورد تأکید قرارگرفته است. به عنوان مثال، دربند ح ماده چهار قانون برنامه ششم توسعه (مصوب اسفند ماه نود و پنج) و همچنین تبصره یک ماده ۱۳ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور (مصوب اردیبهشت ماه ۹۴) بر ضرورت عرضه نفت در بورس انرژی تأکید شده است. در قانون بودجه سال ۹۸ نیز، دولت مکلف شد ماهانه حداقل شش میلیون بشکه نفت و میعانات گازی را در بورس عرضه کند.

بورس یا اتاق تاریک؟

برای متنوع سازی روش‌های فروش نفت راهکار عرضه در بورس در مقابل فروش از طریق مذاکره مستقیم یا اتاق تاریک مطرح شد. با توجه به تعیین قیمت منطقی‌تر و بهینه در یک فضای شفاف و رقابتی و همچنین جلوگیری از ایجاد فساد و رانت در بورس، این روش مناسب‌تر از مذاکره مستقیم است؛ بدین ترتیب مسئولیت و ریسکی متوجه مدیران امور بین الملل شرکت ملی نفت نخواهد بود.

تاریخچه بورس نفت

پس از گذشت سال‌ها از قرار گرفتن بورس نفت در دستور کار وزارت نفت و طی شدن مراحل مطالعاتی و عملیاتی، اولین عرضه نفت در بورس در تابستان و پاییز سال ۹۰ انجام شد. در این عرضه‌ها، از هفت مرتبه عرضه نفت خام در قالب محموله‌های ۵۰۰ هزار بشکه‌ای، تنها یکی از محموله‌ها فروش رفت. در فروردین ماه سال ۹۳ تا اواسط تابستان، از مجموع ۶۶ نوبت عرضه، ۱۲ معامله انجام شد.

پس از اظهارات جهانگیری در تیر ۹۷ مبنی بر لزوم استفاده از بورس برای کاهش تأثیر تحریم‌ها و تصویب طرح عرضه در شهریور ماه ۹۷ در شورای عالی هماهنگی اقتصادی، در ششم و بیستم آبان ماه، حدود یک میلیون بشکه نفت خام در بورس معامله شد. مجدد پس از وقفه‌ای دو ماهه و تصویب عرضه گسترده‌تر نفت در بورس انرژی، چهار نوبت نفت در بهمن و اسفند عرضه شد. در دو عرضه ابتدایی با وجود مشتری برای خرید، به دلیل برخی مشکلات در انجام پیش پرداخت ارزی، معامله‌ای انجام نشد و در معامله سوم مورخ ۲۹ بهمن ماه، ۳۵ هزار بشکه معامله شد. در عرضه آخر نیز با وجود مراجعات متعدد، معامله‌ای انجام نشد؛ اولین عرضه نفت خام در سال ۹۸ در ۲۰ فروردین ماه با وجود تخفیف ۷ دلاری در قیمت پایه نسبت به قیمت جهانی نفت برنت، بدون مشتری ماند.

آسیب شناسی عرضه‌های گذشته

با توجه به نظر کارشناسان این حوزه می‌توان برخی از دلایل موفق نشدن و کاستی‌های عرضه‌های گذشته را که عموماً اصلاح شده را به طور خلاصه مطرح کرد:

۱. شیوه نامناسب قیمت گذاری نفت؛

• بالا بودن قیمت پایه و عدم انعطاف پذیری در خصوص تغییر آن؛

• عدم استفاده از نرخ ارز مرجع یا مبادله‌ای و عدم امکان تسویه ریالی.

۲. سخت گیری درباره زمان پرداخت وجه معامله و زمان معرفی کشتی برای بارگیری؛

۳. نامشخص بودن کیفیت نفت خام صادراتی عرضه شده (در سال ۹۰، نفت خامی با عنوان نفت بهرگانسر در بورس عرضه شد)؛

۴. محل تحویل خاص؛

۵. دریافت عوارض و مالیات (الزام خریداران به پرداخت ۸ درصد معادل ارزش نفت خام معامله شده در رینگ داخلی در سال ۹۳)؛

۶. عرضه محموله‌های بزرگ؛

۷. عرضه نامنظم و مقطعی؛

۸. مشکلات پیش پرداخت ارزی برای مشتری‌های خارجی؛

۹. عرضه تک محصولی نفت خام سبک.

راهکارهای عرضه موفق

با توجه به دلایل عدم موفقیت در عرضه‌های گذشته می‌توان شرایط لازم برای عرضه‌های موفق تر را به صورت زیر خلاصه کرد:

۱. قیمت گذاری پایه تا مقدار ۹۰ درصد قیمت صادراتی و ایجاد جذابیت‌های قیمتی برای خریداران؛

۲. امکان تسویه کامل ریالی برای جلوگیری از بلوکه شدن پشتوانه ارزی بانک مرکزی در بانک‌های بین المللی و نیز استفاده از نرخ ارز مبادله‌ای و افزایش سهم شرکت نفت از درآمدهای حاصله یا استفاده از نرخ ارز آزاد و عدم افزایش سهم شرکت نفت؛

۳. عدم سخت گیری درباره زمان پرداخت وجه معامله و زمان معرفی کشتی برای بارگیری؛

۴. در نظرگیری محل‌های متعدد برای تحویل محموله‌ها (تحویل دریایی و زمینی)؛

۵. عدم اخذ عوارض و مالیات؛

۶. عرضه به صورت محموله‌های کوچک و متوسط به جهت تسهیل در ورود بخش خصوصی به بورس و افزایش مشتریان و شکل گیری بازار ثانویه داخلی نفت؛

۷. عرضه منظم و مداوم و باثبات برای اطمینان بخشی به بخش خصوصی و کمک به بازاریابی موفق این بخش برای نفت ایران؛

۸. رفع مشکلات پیش پرداخت ارزی برای مشتری‌های خارجی و ایجاد راهکارهای ساده‌تر برای مشتریان خارجی؛

۹. عرضه میعانات گازی، نفت خام سنگین و نفت خام سبک به جهت امکان حضور فعالان حوزه‌های مختلف تجارت نفت در این بازار.

آینده روشن بورس

به گفته امیر حسین تبیانیان، نماینده شرکت ملی نفت در بورس انرژی، در ادامه قرار بر این است عرضه‌ها به صورت یک هفته در میان ادامه داشته باشد. مصوبه اخیر مجلس در قانون بودجه سال ۹۸، مبنی بر عرضه حداقل شش میلیون بشکه در ماه، گواه این ادعاست. عرضه نفت در بورس بهترین راهکار بلندمدت یا میان مدت بی اثر کردن تحریم‌ها است. با ثبات در عرضه محموله‌های بورس در زمان‌های مشخص و تسهیل تسویه پولی و شرایط بارگیری به درخواست خریداران، آینده روشنی برای بورس ایجاد خواهد شد.

جذابیت‌ها و مزایای مختلف برای خریداران و فروش نفت به مشتریان و مقاصد جدید و کاهش ریسک برای مسئولین نفتی و بهره مندی از کارمزد برای بورس انرژی، بورس را به محیطی سودآور برای همه تبدیل کرده است. منافع ملی نیز با تنوع در فروش و افزایش مشتریان و درآمدهای حاصله تأمین خواهد شد.

هما اعلام کرد: با انجام بیش از هزار و ۶۰۱ پرواز نوروزی، بیش از ۱۵۷ هزار مسافر در بازه زمانی ۲۵ اسفند ۹۷ تا ۱۵ فروردین ۹۸ با پروازهای هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران جابه‌جا شده اند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، بر اساس آمار، سهم پروازهای داخلی از تعداد مسافر جابه‌جا شده در این ایام بیش از ۸۳ هزار مسافر بوده که ضریب ظرفیت صندلی در این بخش بیش از ۷۵ درصد را نشان می‌دهد.

در پروازهای بین المللی نیز تعداد ۷۴ هزار مسافر با انجام ۴۹۸ پرواز در شبکه بین‌المللی هما جابه‌جا شده‌اند. ضریب ظرفیت مسافر حمل شده در این بخش ۷۰ درصد بوده است.

همچنین در این ایام مقدار ۴۵۳ تن بار و مرسولات پستی توسط پروازهای هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) حمل شده است. بیشترین بار در این مدت در شبکه پروازی بین المللی حمل شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، بیش از ۳۶ درصد افزایش نشان می‌دهد.

کاهش مقدار کل تأخیرات پروازهای مسافری از نکات قابل توجه پروازهای نوروزی سال جاری بود. به طوری این مقدار نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۵۰ درصد کاهش داشته است که حاصل برنامه ریزی مناسب و هماهنگی کامل مجموعه ایران ایر در انجام پروازهای به موقع بوده است.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه به جای توسعه روابط تجاری با همسایگان به ۱ + ۵ دل بستیم و از بازارهای منطقه غفلت کردیم، گفت: اقدام اخیر دولت برای توسعه همکاری‌ تجاری با همسایگان باید ادامه یابد.

سید ناصر موسوی لارگانی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با بیان اینکه آمریکا قطعا نمی‌‌تواند فروش نفت ایران را به صفر برساند، گفت: با عدم تمدید معافیت خرید نفت برخی از کشورها، فروش نفت ایران به صفر نخواهد رسید، زیرا راه‌هایی برای فروش نفت به کشورهای دیگر وجود دارد.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اینکه کشورهای اسلامی و مخصوصا کشورهای صادرکننده نفت باید به این موضوع توجه داشته باشند که اگر اکنون به این حرکت وقیحانه آمریکا در تحریم فروش نفت ایران جواب ندهند، در آینده این کشور در مورد تحریم فروش نفت آنها هم اقدام خواهد کرد، گفت: این‌ها باید بدانند که این طور نیست که در فقط روی یک پاشنه بچرخد و فقط ایران مورد تحریم قرار گیرد.

این نماینده مجلس شورای اسلامی افزود: آمریکا از عربستان به عنوان گاو شیرده نام برد و این بدان معنا است که تا زمانی که بخواهند، از آنها حمایت کرده و بهره می‌برند و اگر نتوانستند از آنها بهره‌برداری کنند، قطعا در مقابل آنها یا سایر کشورها خواهند ایستاد.

وی با اشاره به اینکه در صورتی که با قطع صادرات نفت از ایران تولید نفت توسط سایر صادرکنندگان افزایش نیابد قیمت نفت افزایش می‌یابد، اظهار داشت: همین موضوع هم باعث می‌شود که کشورها واردکننده نفت که الان سکوت کرده‌اند، به آمریکا بگویند، اگر شما با کشور ایران مشکل دارید، چرا ما باید تاوان این مسئله را پرداخت کنیم و نفت را گران‌تر بخریم.

* دلایلی که صادرات غیرنفتی جایگزین درآمدهای نفتی نشد

موسوی لارگانی در پاسخ به این سوال که در شرایط کنونی با توجه به اینکه، یکی از راه‌های جبران درآمدهای نفتی، توسعه صادرات غیرنفتی است، چگونه می‌توان صادرات غیر نفتی را توسعه داد، گفت: سالهاست دولت‌های مختلف شعار فاصله گرفتن بودجه از درآمدهای نفتی را می‌دهند، اما در عمل نسبت به این کار اقدام نکرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه حتی با تاسیس صندوق توسعه ملی ذخیره سالانه ۲۰ درصد از درآمدهای نفتی و افزایش پلکانی ۳ درصدی این درآمدها محقق نشد، گفت: اگر این اتفاق به طور کامل اجرا می‌شد، اکنون ذخایر قابل توجهی از درآمدهای نفتی وجود داشت و هر سال طی این فرایند بخشی از وابستگی به درآمدهای نفتی کاسته می‌شد.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اقدام دولت طی ماه‌های اخیر برای توسعه روابط تجاری و صادرات به همسایگان کشورمان گفت: اگر دولت به جای نشست و برخاست‌ها در ژنو و بحث ۱ + ۵ برای توسعه روابط تجاری با کشورهای همسایه از قبیل ترکیه، عراق، روسیه، افغانستان و … وارد مذاکره می‌شد و بازارهای این کشورها را به دست می‌آورد، قطعا می‌توانستیم بخش قابل توجهی از درآمدهای صادراتی را جایگزین درآمد نفتی کنیم.

موسوی لارگانی با اشاره به اینکه کشور روسیه ظرفیت قابل ملاحظه‌ای برای واردات کالا از ایران دارد، بیان داشت: اما ما به ۱ + ۵ دل بستیم و مسئولان ما گفتند که اگر برجام عملیاتی شود، رونقی ایجاد می‌شود که حتی مردم دیگر نیاز به یارانه نقدی نداشته باشند.

وی بیان داشت: این دلبستگی‌ها باعث غفلت ما از بازارهای صادراتی منطقه شد، به طوری که اکنون در صادرات مشکلاتی وجود دارد.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ایران با بیان اینکه برخی از کشورهای دور مانند چین اکنون بخش زیادی از بازار صادراتی منطقه از جمله عراق را در دست گرفته‌اند، بیان داشت: اگر این اقداماتی که دولت اخیرا در توسعه روابط تجاری با کشورهای همسایه آغاز کرده، ادامه یابد قطعا می‌توانیم بخشی از تحقق نیافتن درآمدهای نفتی را جبران کنیم.

وی با تاکید بر اینکه البته باید شرایط بهتری برای صادرکنندگان فراهم کرد، گفت: به عنوان مثال با صدور بخشنامه‌‌های متعدد و دست‌ و پا گیر و بورکراسی‌های اداری مانع از صادرات نشویم.

* فشارهای سازمان مالیاتی و خدمات رسان به تولید‌کنندگان کم شود

وی در پاسخ به این سوال که از آنجا که هر صادراتی وابسته به تولید است برای رونق تولید چه باید کرد، گفت: دولت فعلی و حتی دولت‌های قبلی از قبیل دولت نهم و دهم آنچنان که لازم بود به مباحث حمایت از تولید نپرداخته‌اند.

موسوی لارگانی اظهار داشت: برای رونق تولید باید یک مقدار فشارهای سازمان‌های مالیاتی خدمات رسان از جمله تامین اجتماعی به تولید‌کنندگان را کاهش داد.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه یکی از نیازهای اصلی تولید‌کنندگان سرمایه در گردش است، بیان داشت: در حالی که بسیاری از تولید‌کنندگان آماده تولید هستند، اما بانک‌ها در تامین سرمایه‌در گردش با آنها همکاری نمی‌کنند.

وی در مورد تاثیر تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت بر مسئله تولید و رونق تولید اظهار داشت: قطعا اگر در بحث توسعه صادرات یک تصیم گیرنده واحد وجود داشته باشد، اثرات مثبتی خواهد داشت و تفکیک وزارتخانه می‌تواند مشکلات جدی برای صادرات به وجود آورد.

ارزش صادرات محصولات معدنی در سال ۹۷ بیش از ۹ میلیارد و ۲۲۶ میلیون دلار اعلام شده است
صادرات ۹ میلیارد دلاری بخش معدنبه گزارش خبرگزاری صدا و سیما از سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، از ابتدای فروردین تا پایان اسفند ماه ۹۷، بالغ بر ۵۷ میلیون و ۷۰۷ هزار تن انواع محصولات معدنی صادر شد که ارزش آن به ۹ میلیارد و ۲۲۶ میلیون و ۱۱۰ هزار دلار رسید. این در حالی است که میزان صادرات وزنی این محصولات، ۵ درصد کاهش یافت.

صادرات ۴.۱ میلیارد دلار زنجیره فولاد
صادرات زنجیره فولاد طی سال ۹۷ با ۱۷ درصد رشد به ۴ میلیارد و ۱۱۸ میلیون و ۱۱۰ هزار دلار رسید. در مدت یاد شده، میزان صادرات زنجیره فولاد با رشد ۳ درصدی به ۸ میلیون و ۹۰۳ هزار تن افزایش یافت و در صدر صادرات حوزه معدن و صنایع معدنی قرار گرفت.
در مدت یاد شده، صادرات زنجیره مس و پایین دستی با رشد ۱۳ درصدی به ۹۱۷ میلیون دلار رسید و در رتبه دوم صادرات بخش معدن و صنایع معدنی کشور قرار گرفت.
همچنین در این مدت، ۴۲۰ میلیون و ۲۵۰ هزار دلار زنجیره سیمان، ۳۸۰ میلیون و ۹۵۰ هزار دلار کنسانتره سنگ آهن، ۳۴۲ میلیون و ۱۳۰ هزار دلار انواع سنگ و محصولات مرتبط، ۲۵۵ میلیون و ۸۱۰ هزار دلار زنجیره روی و ۱۲۸ میلیون و ۱۰ هزار دلار زنجیره سرب صادر شد.
در سال گذشته، همچنین ۷۲ میلیون و ۶۱۰ هزار دلار زغال سنگ و کک، ۵۵ میلیون و ۴۶۰ هزار دلار زنجیره کروم، ۳۲ میلیون و ۹۴۰ هزار دلار زنجیره مولیبدن، ۱۱ میلیون و ۴۴۰ هزار دلار انواع سفال، آجر، کاشی و سرامیک، ۱۶۰ هزار دلار پودر آلومینا و محصولات مرتبط، ۳۹۰ هزار دلار زنجیره تیتان، یک میلیون و ۷۸۰ هزار دلار آنتیموان، ۱۶۰ هزار دلار فلزات و سنگ‌های گرانبها، ۴۰ هزار دلار میکا، ۳۰ هزار دلار نیکل و محصولات و همچنین یک میلیارد و ۳۵۲ میلیون و ۶۴۰ هزار دلار سایر معادن و صنایع معدنی صادر شد.

کاهش ۴۱ درصدی واردات
در مدت یاد شده، بیش از ۳ میلیون و ۶۴۳ هزار تن انواع محصولات معدن و صنایع معدنی به ارزش ۳ میلیارد و ۵۷۵ میلیون و ۷۵۰ هزار دلار وارد شد که حاکی از کاهش ۴۱ درصدی میزان تناژ و کاهش ۳۴ درصدی ارزش محصولات است.
طی سال ۹۷، بیش از یک میلیارد و ۲۸۸ میلیون و ۴۹۰ هزار دلار محصولات زنجیره فولاد و محصولات فولادی، ۱۷ میلیون و ۴۲۰ هزار دلار مس و محصولات پایین دستی، ۲۱۷ میلیون و ۶۳۰ هزار دلار زنجیره آلومینیوم و محصولات و ۲۰۲ میلیون و ۲۳۰ هزار دلار زغال سنگ و کک وارد کشور شده است.

قیمت نفت روز سه‌شنبه پس از این که واشنگتن اعلام کرد همه معافیت‌های نفتی ایران تا ماه مه خاتمه پیدا خواهد کرد و واردکنندگان را برای توقف خرید از تهران تحت فشار قرار داد، نزدیک به بالاترین رکورد سال ۲۰۱۹ ایستاد.

به گزارش ایسنا، بهای معاملات نفت برنت با ۰.۵ درصد افزایش نسبت به روز دوشنبه، به ۷۴.۴۰ دلار در هر بشکه رسید در حالی که روز گذشته تا مرز ۷۴.۵۲ دلار پیش رفته بود.

بهای معاملات آتی وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۰.۵ درصد افزایش نسبت به روز گذشته، به ۶۵.۹۵ دلار در هر بشکه رسید.

آمریکا روز دوشنبه از خریداران نفت ایران خواست خریدهای خود را تا اول ماه مه متوقف کنند در غیر این صورت با تحریم‌ها مواجه خواهد شد و به شش ماه معافیت‌هایی که به مشتریان بزرگ نفت ایران اجازه داده بود به وارداتشان در حجم محدودتر ادامه دهند، پایان داد.

بانک بارکلیز در یادداشتی نوشت: پس از اعلام تصمیم آمریکا، بسیاری از فعالان بازار نفت غافلگیر شدند و این اقدام به محدود شدن شدید عرضه در بازار منجر خواهد شد.

این بانک انگلیسی افزود: هدف واشنگتن برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران، قیمت نفت را در معرض ریسک‌های صعودی قرار می‌دهد.

تحلیلگران گروه بانکی ANZ نیز اظهار کردند: این تصمیم احتمالاً مشکلات اخیر عرضه که به دلیل کاهش عرضه اوپک، تحریم‌ها علیه نفت ونزوئلا و منازعه در لیبی ایجاد شده است را وخیم‌تر خواهد کرد.

اقدام آمریکا برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران، همزمان با تحریم‌های واشنگتن علیه صادرات نفت ونزوئلا و همچنین توافق کاهش تولید کشورهای اوپک و غیراوپک صورت می‌گیرد که بازارهای جهانی نفت را با محدودیت عرضه مواجه کرده و به بالاتر رفتن قیمت‌ها منجر شده است.

الن والد، از مرکز انرژی جهانی در شورای آتلانتیک در این باره گفت: به نظر می‌رسد آمریکا انتظار دارد عربستان سعودی و امارات متحده عربی حذف نفت ایران را جبران کنند اما این امر لزوماً به معنای آن نیست که عربستان سعودی نیز همین طور فکر می‌کند.

بر اساس گزارش رویترز، قرار است کشورهای اوپک و غیراوپک در ژوئن برای تصمیم‌گیری درباره سیاست تولید خود دیدار کنند.

خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی روز دوشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد: عربستان سعودی در پی بیانیه اخیر دولت آمریکا در خصوص تحریم‌ها علیه صادرات نفت ایران، به دقت تحولات بازار نفت را دنبال می‌کند و با سایر تولیدکنندگان نفت هماهنگ خواهد بود تا نسبت به وجود عرضه کافی برای مصرف کنندگان اطمینان حاصل شود و در عین حال، تعادل بازار جهانی نفت برهم نخورد.

با تصویب هیئت دولت، حداقل حقوق شاغلین مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری، کارمندان مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مبلغ میزان ۱۵ میلیون و ۶۳۴ هزار ریال تعیین شد.

با تصویب هیئت دولت حداقل حقوق شاغلین مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری، کارمندان مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مبلغ میزان ۱۵ میلیون و ۶۳۴ هزار ریال تعیین شد. به طوری که حداقل افزایش حقوق نسبت به سال ۱۳۹۷ از مبلغ چهار میلیون و ۴۰۰ هزار ریال کمتر نباشد.

هیئت وزیران در جلسه ۲۸ فروردین ۱۳۹۸ به پیشنهاد مشترک سازمان‌های برنامه و بودجه کشور و اداری و استخدامی کشور ضرایب حقوقی شاغلین مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری، کارمندان مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت، حقوق اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و قضات و مقامات را تصویب کرد.

براساس این مصوبه که مورخ ۳۱ فرودین ماه از سوی معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شده، آمده است:

۱ ضریب حقوق اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و قضات به میزان ۲۰۰ ر ۳۰ ریال تعیین می‌شود.

۲ ضریب حقوق شاغلین مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری، کارمندان مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت – مصوب ۱۳۷۰ – (از جمله کارمندان وزارت اطلاعات و شاغلین پست‌های سیاسی وزارت امور خارجه) برای سال ۱۳۹۸ به میزان ۱۲۰ ر۲ ریال تعیین می‌شود. حداقل افزایش حقوق نسبت به سال ۱۳۹۷ از مبلغ چهار میلیون و ۴۰۰ هزار ریال کمتر نخواهد بود.

۳ ضریب حقوق مقامات و همطرازان موضوع ماده (۷۱) قانون مدیریت خدمات کشوری و مدیران عامل و اعضای هیئت مدیره و رؤسای دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده (۲۹) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، استانداران و شهرداران مراکز استانها و اعضای شورای اسلامی شهر مراکز استان‌ها به میزان ۲,۰۰۰ ریال تعیین می‌شود.

۴ افزایش حقوق کارکنان مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت، نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی و شرکت‌های دولتی دارای مقررات خاص از جمله شرکت‌ها و دستگاه‌هایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر و یا تصریح نام است از قبیل شرکت ملی نفت ایران، سازمان انرژی اتمی ایران، سازمان‌های موضوع ماده (۵) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور و همچنین بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، در سال ۱۳۹۸ به میزان ۱۸ درصد تعیین می‌شود.

۵ حداقل حقوق و مزایای مستمر شاغلین موضوع ماده (۷۶) قانون مدیریت خدمات کشوری برای کارمندان دستگاه‌های اجرایی مشمول این قانون و سایر مشمولین ماده مذکور به استثنای مشمولین قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت در سال ۱۳۹۸ به میزان ۱۵ میلیون و ۶۳۰ هزار ریال و حداکثر حقوق و مزایای مستمر این قبیل کارکنان به میزان هفت برابر حداقل حقوق مذکور در این بند تعیین می‌شود.

۶ حداقل حقوق کارمندان مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت در سال ۱۳۹۸ به میزان هشت میلیون و۴۵۰ هزار ریال تعیین می‌شود که با احتساب فوق العاده‌های موضوع ماده (۶) قانون یادشده، این میزان نباید کمتر از ۱۵ میلیون و ۶۳۰ هزار ریال شود و مابه التفاوت آن تا مبلغ ۱۵ میلیون و ۶۳۰ هزار ریال به سقف محاسبه شده، اضافه خواهد شد.

قیمت سکه تمام‌ بهار آزادی در بازار تهران امروز به ۴ میلیون و ۸۴۵ هزار تومان و قیمت طلای ۱۸عیار هم ۴۳۷ هزار تومان ارزش‌گذاری شده است.

به گزارش تسنیم، امروز در بازار آزاد قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید در قیمت ۴ میلیون و ۸۴۵ هزار تومان و سکه بهار آزادی طرح قدیم ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان معامله می‌شود.

در بازار آزاد هر قطعه نیم سکه بهار آزادی ۲ میلیون و ۶۶۰ هزار تومان، ربع سکه یک میلیون و ۶۸۰ هزار تومان فروخته می‌شود.

قیمت طلای ۱۸عیار هم ۴۳۷ هزار و ۴۶۰ تومان ارزش‌گذاری شده است ضمن آنکه هر اونس طلا در بازارهای جهانی با قیمت ۱۲۷۸ دلار معامله می‌شود.

به گزارش تسنیم، صرافی‌های بانک‌ها هم‌اکنون قیمت دلار را برای فروش به مردم نسبت به روز کاری قبل ۱۰۰ تومان افزایش داده و ۱۳ هزار و ۶۵۰ تومان اعلام کرده‌اند. این صرافی‌ها دلار را از مردم با قیمت ۱۳ هزار و ۵۵۰ تومان خریداری می‌کنند.

برهمین‌اساس طی روز جاری قیمت فروش یورو در صرافی‌های بانک‌ها، ۱۵ هزار و ۶۰۰ تومان اعلام شده است؛ قیمت خرید یورو نیز در این صرافی‌ها ۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان است. قیمت فروش یورو نسبت به روز کاری قبل ۱۵۰ تومان یافته است.

تهران – ایرنا – رویترز نوشت: بهای جهانی نفت روز دوشنبه با سه درصد افرایش به بیشترین میزان خود از اواخر نوامبر ۲۰۱۸ رسید.

به گزارش گروه اقتصادی ایرنا به نقل از رویترز، قیمت هر بشکه نفت برنت امروز دوشنبه با ۳.۳ درصد افزایش نسبت به رقم روز قبل به ۷۴ دلار و ۳۱ سنت رسید.
بهای نفت خام «وست تگزاس اینترمیدیت» آمریکا روز دوشنبه نسبت به روز قبل نیز ۲.۹ درصد افزایش یافت و به بشکه ای ۶۵ دلار و ۸۷ سنت رسید.
بر اساس این گزارش، آمریکا ممکن است امروز اعلام کند از دوم ماه مه ( ۱۲ اردیبهشت) هیچگونه معافیتی را برای خریداران نفت ایران صادر نخواهد کرد.
از ابتدای ۲۰۱۹ میلادی تاکنون بهای نفت روند صعودی داشته و به بالای ۷۰ دلار در هر بشکه رسیده است.
قیمت نفت برنت در اکتبر سال گذشته (مهر- آبان ۱۳۹۸) پیش از اعلام اعطای معافیت به خریداران نفت ایران، به بالاترین رقم چهار سال اخیر یعنی بالای ۸۶ دلار رسید.