نوشته‌ها

سه موسسه معتبر بین‌المللی «مودیز»، «گلدمن ساکس» و «اکونومیست» در گزارش‌های تحلیلی، مثلث خطر اقتصاد جهان را تشریح کردند. این موسسات «تنش‌های اخیر در خاورمیانه»، «انتخابات پیش روی آمریکا» و «تداوم تنش‌های تجاری آمریکا و چین» را به‌عنوان سه ریسک بزرگ در اقتصاد جهان عنوان کردند. در وجه نخست، تنش‌های اخیر خاورمیانه یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که می‌تواند علاوه بر نوسان در بازار نفت، صنعت بانکی و گردشگری دنیا را مورد تهدید قرار دهد و همچنین جریان تجاری و صادرات را در کشورهای در حال توسعه مختل کند. در وجه دوم، انتخابات پیش‌روی آمریکا می‌تواند با توجه به تضاد فکری دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه، دو قطبی سیاسی را در مجلس سنا و نمایندگان آمریکا تشدید کند و تحت تاثیر این شکاف سیاسی، فضای اقتصاد آمریکا و سایر کشورهای دنیا نیز تحت تاثیر قرار گیرد. همچنین در وجه سوم، اگرچه آمریکا و چین در نخستین گام در نیمه ژانویه احتمالا به یک توافق اولیه دست پیدا خواهند کرد، اما از نگاه تحلیلگران، این توافق می‌تواند فریبنده باشد. زیرا بسیاری از چالش‌های و تفاوت نگاه‌ها میان این دو اقتصاد بزرگ باقی خواهد ماند. در مجموع این سه گزارش نشان می‌دهد خطر اقتصاد جهان، از جانب ریسک‌های سیاسی تهدید خواهد شد و این ریسک‌ها، مسیر آینده اقتصاد را مشخص خواهد کرد.

سه موسسه تحلیلی مودیز، گلدمن ساکس و اکونومیست معتقدند «تنش‌های خاورمیانه»، «انتخابات آمریکا» و «تداوم تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین» می‌تواند به‌عنوان یک سه ضلعی سیاسی، اقتصاد جهانی را تحت‌تاثیر قرار دهد. براساس بررسی‌های گزارش‌های تحلیلی «مودیز»، «گلدمن ساکس» و «اکونومیست» ریسک‌های سیاسی، آینده مختصات اقتصاد جهانی را شکل می‌دهند. براساس این بررسی‌ها، درحال‌حاضر تنش‌های ایجاد شده در خاورمیانه می‌تواند علاوه بر بازارهای نفت و بانکی دنیا، تهدیدی برای صنعت گردشگری باشد و از سوی دیگر، ریسک سرمایه‌گذاری برای فعالان اقتصادی را تحت‌تاثیر قرار دهد. همچنین براساس گزارش اکونومیست، تنش‌های ایجاد شده در خاورمیانه می‌تواند بر اقتصاد هند به‌عنوان شریک تجاری ایران تاثیر بگذارد. در نتیجه این گزارش‌ها تاکید می‌کنند که شوک‌های سیاسی، عوامل تعیین‌کننده در مسیر آتی اقتصاد دنیا خواهند بود.

ریسک تنش‌های خاورمیانه برای اقتصاد
افزایش تنش‌های منطقه‌ای در خاورمیانه، طی روزهای گذشته یکی از مهم‌ترین خبرهای رسانه‌ها بوده است. اما اثرات این برخوردهای سیاسی، تنها در زمین بازی سیاست باقی نمی‌ماند و حتی می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در زمین اقتصادی و اجتماعی بازی کند. در حقیقت تنش‌های سیاسی باعث شده که در آینده اقتصاد دنیا نیز با یک تهدید روبه‌رو شود. در یکی از گزارش‌ها، آژانس رتبه‌بندی بین‌المللی مودیز به این نکته اشاره می‌کند که تحولات به وجود آمده در خاورمیانه، شرایط را برای اقتصاد دنیا تغییر خواهد داد. براساس این گزارش، مودیز با ابراز نگرانی از آینده بازارها اعلام کرده که ادامه تنش‌ها و درگیری‌ها در خاورمیانه‌ موجب پیامدهای اقتصادی جهانی خواهد شد.

الکساندر پرجسی، تحلیلگر ارشد مودیز در یک مطلب تحلیلی نوشته است: «تداوم درگیری‌ها در منطقه می‌تواند اثرات گسترده‌ای روی شوک‌های اقتصادی و مالی داشته باشد که به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای روی وضعیت مالی و عملیاتی در جهان اثر گذار خواهد بود.» او در این گزارش تاکید می‌کند که درگیری‌های طولانی‌مدت به‌طور بالقوه و به خصوص با اثر‌گذاری آن بر قیمت نفت، پیامدهای جهانی داشته باشد. پرجسی معتقد است که اثر تنش‌های مداوم به‌طور وسیعی خواهد بود که به بخش‌های نفت و بانکی محدود نمی‌شود، بلکه به کل شاکله اقتصاد دنیا آسیب خواهد زد. در واقع تحت‌تاثیر اتفاقات خاورمیانه، سایر حوزه‌ها نیز آسیب‌پذیر خواهند شد، به‌عنوان مثال امکان دارد میزان گردشگری نیز کاهش پیدا ‌کند. این کارشناس اقتصادی مودیز تاکید کرد که این تحولات ریسک را برای فعالان اقتصادی افزایش خواهد داد، به‌ویژه برای افرادی که برای تامین مالی خارجی به منابع مالی بزرگی احتیاج دارند و در مقابل از ذخایر کوچک و ناکافی برخوردار هستند.

این گزارش به این نکته اشاره می‌کند که از روز پنج‌شنبه هفته گذشته، دارایی‌هایی مانند طلا و اوراق قرضه با افزایش و قیمت نفت به اوج چند ماهه اخیر خود رسیده است. نفت برنت حدودا به ۷۰ دلار و ۷۴ سنت رسیده که بیشترین مقدار آن از ۱۶ سپتامبر ۲۰۱۹ است و نفت وست تگزاس به ۶۴ دلار و ۷۲ سنت رسیده که بیشترین مقدار آن از آوریل سال گذشته میلادی است.

علاوه بر این، پرجسی با اشاره به اینکه برای تولید‌کنندگان نفت در خاورمیانه قیمت‌های بالاتر می‌تواند برخی از پیامدهای منفی اعتباری را کاهش دهد تاکید کرد: البته این شرایط تا زمانی ادامه دارد که تقاضای نفت با افزایش مواجه بوده و تولیدکنندگان قادر به صادرات نفت باشند. اما تنش‌های خاورمیانه علاوه بر اقتصاد نفتی، می‌تواند میزان صادرات و تجارت خارجی کشورهای درحال توسعه را نیز تحت‌تاثیر قرار دهد. براساس گزارش اکونومیست، فدراسیون سازمان‌های صادرات هند (FIEO) اعلام کرد که افزایش بیشتر تنش بین ایران و آمریکا بر صادرات هند به کشورهای خلیج‌فارس اثر گذار خواهد بود. براساس آمارهای رسمی، در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹، صادرات هند به ایران حدود ۵۱/ ۳ میلیارد دلار بوده در حالی که واردات آن از این کشور بیش از ۵۲/ ۱۳ میلیارد دلار ارزش داشته است. این عدم موازنه صادرات و واردات بین ایران و هند به دلیل تقاضای هند برای نفت است.

آجای ساهائی مدیرکل «فیو» با اشاره به اتفاقات اخیر خاورمیانه و با توجه به اینکه صادرکنندگان تا کنون هیچ گونه نگرانی در رابطه با صادرات به ایران نشان نداده‌اند، تاکید کرده که اگر تنش‌ها ادامه پیدا کند، ممکن است روی صادرات هند به ایران اثرگذار باشد. او علاوه براین گفته است که با توجه به تحریم‌های تجاری موجود بر علیه ایران، خطوط کشتیرانی ایران فقط محموله‌های هند را به آن کشور می‌برند. ایران یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری هند به حساب می‌آید. عمده صادرات ایران به هند، نفت، کود و مواد شیمیایی است، درحالی‌که کالاهای وارداتی از هند به ایران شامل غلات، چای، قهوه، برنج باسماتی، ادویه‌جات، ترشیجات و مواد شیمیایی ارگانیک است. اگرچه هر دو کشور درحال مذاکره برای توافق تجاری دوجانبه (PTA) برای افزایش تجارت هستند، اما به گفته فیو ادامه دار بودن تنش‌ها در خاورمیانه روی مبادلات تجاری این دو کشور تاثیرگذار خواهد بود. این گزارش‌ها در مجموع نشان می‌دهند که مهم‌ترین چالش اقتصاد دنیا در سال‌های پیش‌رو می‌تواند شوک‌های سیاسی باشد و این شوک‌ها نااطمینانی را برای کشورها افزایش دهد.

ریسک دوم: انتخابات آمریکا
اما تنها تنش‌های خاورمیانه نیستند که می‌توانند تهدیدی برای اقتصاد دنیا، محسوب شوند، بلکه عامل دیگر، یعنی انتخابات آمریکا نیز در این خصوص موثر است. در سال میلادی گذشته، بورس جهانی با تحت‌تاثیر قرار گرفتن جنگ تجاری ایالات‌متحده آمریکا و چین با نوسانات قابل‌توجهی مواجه شد. اما به گفته گلدمن ساکس، امسال شوک‌های دیگری بر بازارها موثر خواهند بود. دیوید کوستین رئیس استراتژیست گلدمن‌ساکس، در یادداشتی تاکید کرده که شوک‌های سیاسی در سال‌جاری میلادی پیش رو، مهم‌ترین نقطه کلیدی سرمایه گذاران خواهد بود. کوستین با اشاره به انتخابات ۲۰۲۰ ایالات‌متحده آمریکا اعلام کرده که انتظار دارد تا ماه نوامبر شاخص S&P۵۰۰ در حدود ۳۲۵۰ واحد نوسان کند. درواقع این تحلیلگر به این نکته اشاره دارد که انتخابات آمریکا نقطه کلیدی تصمیم‌گیری‌های اقتصادی در سال‌جاری میلادی خواهد بود. این تحلیلگر معتقد است که در سال میلادی گذشته، تحولات تجاری ایالات‌متحده و چین و کاهش نرخ بهره فدرال رزرو مسیر شاخص‌های بازار بورس جهانی را تغییر داد، که درواقع یک چرخش اساسی در سیاست‌ها به حساب می‌آید. بنابراین با توجه به این گزارش علاوه بر تنش تجاری چین و آمریکا، انتخابات آمریکا در سال‌جاری نیز می‌تواند نقش تعیین‌کننده در جهت دهی بازارهای جهانی و اقتصاد دنیا داشته باشد. در واقع از نگاه این گزارش، انتخابات آمریکا از این جهت می‌تواند به عنوان یک ریسک به حساب بیاید که مواضع متضاد در دو جبهه جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها در سنا و مجلس نمایندگان، باعث دو قطبی‌شدن فضای اقتصادی آمریکا خواهد شد و احتمالا این فضای دو قطبی بر اقتصاد سایر کشورها نیز اثرگذار خواهد بود.

ریسک سوم: تنش‌های تجاری چین و آمریکا
همان‌طور که گزارش گلدمن ساکس اشاره کرد، ریسک تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین در سال گذشته، اثر قابل‌توجهی در رکود اقتصاد جهانی گذاشته است. اگر چه قرار است که با توجه به توافق آتی این دو کشور از شدت این ریسک کاسته شود، اما به نظر می رسد هنوز اثر آن بر رکود جهانی پابرجاست. اکونومیست در گزارش جدیدی با توجه به اینکه پس از سه سال جنگ تجاری میان چین و آمریکا در ۱۵ ژانویه سال‌جاری، توافق‌نامه ابتدایی منعقد می‌شود، به این نکته اشاره می‌کند، که نباید فریب این قرارداد را خورد، زیرا اکثر تعرفه‌ها بدون تغییر می‌ماند و هنوز چالش‌های فراوانی وجود دارد. این گزارش، با عنوان «قطب‌های از هم جدا»، معتقد است که این توافق نمی‌تواند راهکار عملی برای اختلافات اقتصادی چین و آمریکا ایجاد کند. تهدیدی که از سوی چین برای اقتدار تکنولوژی وجود دارد، به خوبی برای آمریکا واضح است. اگر چه هر کدام از طرفین فکر می‌کنند که دیگری را به عقب رانده‌ و در این رقابت پیشرفت کرده‌اند. اما در سال‌های پیش‌رو پس از ۲۰۲۰ جهان خواهد فهمید که این رقابت دو سویه تا کجا پیش خواهد رفت؟ چقدر هزینه خواهد برداشت؟ و هرکدام از طرفین تا چه میزان می‌توانند در این رقابت از ارزش‌های خود چشم‌پوشی کنند.

رئیس مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی وزارت راه و شهرسازی گفت: علت سقوط هواپیمای اوکراینی که صبح امروز در نزدیکی شهر جدید پرند سقوط کرد، آتش سوزی در قسمت موتور هواپیما بود.

«قاسم بی نیاز» چهارشنبه گفت: هواپیمای اوکراینی که صبح امروز تهران را به مقصد کیف پایتخت اوکراین ترک می‌کرد حوالی شهر جدید پرند در استان تهران به دلیل حادثه آتش سوزی در قسمت موتور دچار نقص فنی شد.

وی با رد هرگونه شایعه درخصوص اصابت موشک به بوئینگ ۷۳۷ شرکت هواپیمایی اوکراینی، گفت: در صورتی که این حادثه به دلیل اصابت موشک بود هواپیما در آسمان منفجر می‌شد اما آتش سوزی در قسمت موتور این هواپیما و تلاش ناموفق خلبان برای کنترل هواپیما منجر به سقوط و فوت تمام سرنشینان آن شد.

وی گفت:بوئینگ ٧٣٧ هواپیمایی اوکراین ۱۶۷ مسافر و ۹ خدمه پروازی داشت که تمام سرنشینان آن جان باختتد.

بی نیاز خبر داد که به زودی فهرست مسافران ایرانی و خارجی حادثه سقوط هواپیمایی بوئینگ اوکراینی که از چند ملیت هستند اعلام می شود.

تهران- ایرنا- قیمت نفت در پی حمله موشکی به پایگاه عین الاسد و انتقام سخت ایران از آمریکا، ‌امروز را با نوسان چهار درصدی آغاز کرد.

قیمت نفت در آغاز معاملات امروز و بعد از انتشار خبر حمله موشکی ایران به پایگاه هوایی عین الاسد در عراق که محل حضور نیروهای آمریکایی است، ‌ با رشدی ۴ درصدی همراه و حتی در آستانه شکستن سد ۷۲ دلاری قرار گرفت.

با این حال، ‌قیمت نفت نتوانست بالای ۷۰ دلار دوام بیاورد زیرا نگرانی نسبت به بروز جنگ با توجه به واکنش مقامات دو کشور کاهش پیدا کرد.

وزیر خارجه ایران بامداد چهارشنبه در توئیتی نوشت که ایران در دفاع از خود و طبق بند ۵۱ منشور سازمان ملل اقدامات متناسبی را انجام داده و تکمیل کرد و پایگاهی را هدف قرار داد که حمله‌ای مسلحانه و بزدلانه علیه شهروندان و مقام‌های ارشد ما از آنجا صورت گرفت.

وی افزود: ما به دنبال افزایش تنش یا جنگ نیستیم اما از خودمان در مقابل هر گونه تهاجمی دفاع می‌کنیم.

همچنین رئیس جمهوری آمریکا نیز سه شنبه شب به وقت محلی در توئیتی مدعی شد: همه چیز خوب است. موشک‌هایی از ایران به سوی دو پایگاه واقع در عراق شلیک شد.

وی افزود: ارزیابی تلفات و خسارت‌های در حال انجام است. تا حالا همه چیز خوب بوده است.

البته واکنش رئیس جمهوری آمریکا در حالی مطرح می‌شود که حمله ایران به پایگاه هوایی عین الاسد، اولین حمله نظامی رسمی به یک پایگاه امریکایی بعد از جنگ جهانی دوم است.

با این حال قیمت نفت برنت به رشدی ۸۹ سنتی رضایت داد و به ۶۹ دلار و ۱۶ سنت در هر بشکه رسید. نفت شاخص آمریکا نیز رشدی ۸۰ سنتی تجربه کرد تا ۶۳ دلار و ۵۰ سنت قیمت بخورد.

اگرچه قیمت نفت در حال حاضر جهش‌های چهار درصدی را تا حدی خنثی کرده اما نفت خام سبک بصره عراق، از نوع نسبتاً ترش است که مورد توجه ویژه پالایشگران آسیایی است و به دلیل تحریم‌های آمریکا ضدایران، جایگزین چندانی برای آن وجود ندارد. نفت خام نوع سنگین بصره نیز که جایگزین نفت تولیدی در ونزوئلاست، تقاضای بالایی دارد.

بنابراین ادامه تنش در خاورمیانه و به ویژه تحریم عراق از سوی آمریکا می‌تواند باعث خروج بخشی از نفت از بازار و افزایش قیمت‌ها شود.

ستاد شناسایی مشمولان کمک حمایت معیشتی طی اطلاعیه ای از تخصیص کمک معیشتی به ۴۱۹ هزار خانوار جدید خبر داد.

ستاد شناسایی مشمولان کمک حمایت معیشتی اطلاعیه شماره ۱۳ خود را منتشر کرد.

در این بیانیه آمده است:

همانطور که در اطلاع رسانی های قبلی به استحضار مردم شریف رسانده شد درخواست ۴۱۹ هزار خانوار برای دریافت کمک حمایت معیشتی واجد شرایط تشخیص داده شد و در ۱۰ دیماه، معادل دو ماه به حسابشان واریز شد.
تصمیم گیری در مورد سایر متقاضیان نیازمند بررسی بیشتر است. از این رو طی روزهای آینده و از طریق پیامک یا سایر روش‌ها دراین خصوص اطلاع رسانی خواهد شد.

تاکید می شود خانوارهایی که واجد شریط تشخیص داده شوند کمک حمایت معیشتی معوق آنها پرداخت می شود.

یکی از مهم ترین طرح های دوره وزارت فرهاد دژپسند، لایحه اصلاح قانون مالیات های مستقیم است که پس از وعده های فراوان، هنوز نمی توان در مورد زمان قطعی ارائه لایحه به دولت اظهار نظر کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، از سال گذشته که کارگروه ویژه ای برای ارزیابی روند پیاده سازی مالیات بر عایدی سرمایه در وزارت امور اقتصادی و دارایی تشکیل شد تا به امروز اظهارنظرات فراوانی در رابطه با نحوه و زمان اجرای این مالیات از سوی متولیان امر منتشر شده است؛ این اظهارات به گونه‌ای ضد و نقیض است که هر بار بعد از انتشار، سخن قبلی مسئول مربوطه بی اعتبار جلوه می‌کند.

در ابتدا اعلام شد که دولت قصد دارد هر چه سریع‌تر لایحه مالیات بر عایدی سرمایه، لایحه معافیت‌های مالیاتی و لایحه مالیات بر مجموع درآمد (اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم) را به مجلس تقدیم کند؛ فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفت و گویی که با مهر در خرداد ماه داشت گفته بود که «مالیات بر عایدی سرمایه» و «مالیات بر درآمدهای مستقیم» در قالب دو لایحه مجزا در حال طی کردن مراحل نهایی خود هستند. همچنین لایحه معافیت‌های مالیاتی نیز برای ساماندهی معافیت‌ها در حال بررسی است.

وعده‌های بی سرانجام

طی فصل تابستان نیز از دهقان دهنوی معاون اقتصادی دژپسند گرفته تا پارسا رئیس جدیدالورود سازمان امور مالیاتی از تهیه جداگانه لوایح مالیاتی خبر می‌دادند و در هر بار مصاحبه با رسانه‌ها، هفته آینده و ماه آینده را برای تکمیل لوایح وعده می‌دادند.

تا اینکه پارسا در مرداد ماه در گفت و گویی که با مهر داشت از ادغام لوایح مالیاتی در یک لایحه تحت عنوان لایحه مالیات بر مجموع درآمد (اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم) خبر داد و گفت که نظر وزیر اقتصاد بر این بود که برای داشتن برآورد دقیق از مالیات، لوایح ادغام شوند.

خرداد، تیر، مرداد، شهریور، مهر و آبان گذشت اما خبری از لایحه مذکور نشد و وزارت اقتصاد اعلام کرد که تا پایان پاییز کار بررسی لایحه را به اتمام می‌رساند!

در همین بحبوحه محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، اعلام کرد که «بودجه جاری سال آینده بدون منابع نفتی تأمین می‌شود و یکی از منابع جایگزین، درآمدهای مالیاتی است، اما نه به معنای اینکه ما بخواهیم ضرایب مالیات‌های موجود را افزایش دهیم بلکه حتی با توجه به شرایط موجود قرار شده است تا ضرایب بنگاه‌های تولیدی را کاهش دهیم. بنابراین درآمدهای مالیاتی از تعیین پایه‌های مالیاتی جدید همچون مالیات بر عایدی سرمایه و حذف معافیت‌های بی مورد که نیازی به وجود آنها در شرایط جنگ اقتصادی نیست، تأمین خواهد شد.»

لایحه بودجه ۹۹ به مجلس ارسال شد و پاییز به اتمام رسید اما خبری از لایحه مالیاتی وزارت اقتصاد نشد و باز در تازه‌ترین اظهارنظر، دهقان دهنوی زمان اتمام کار لایحه مذکور در وزارتخانه را حداکثر تا ۲۰ دی ماه عنوان کرد.

در صورتی که تا بیستم ماه جاری لایحه مالیاتی به دولت ارسال شود، به نظر می‌رسد همان سخن دژپسند که در مرداد ماه گفته بود «اتمام لایحه مالیاتی تا اواخر دی ماه طول می کشد» واقعیت داشته و اظهار نظرهای بعدی مسئولان که هر بار تاریخی را برای ارسال لایحه مذکور اعلام می‌کردند، صرفاً جهت دور شدن از انتقاد و حاشیه‌های جانبی این امر بوده است.

در این رابطه وحیدی عزیزی کارشناس اقتصادی به خبرنگار مهر گفت: متأسفانه طی یک سال اخیر این خبر به کرات تکرار شده است و هر هفته این خبر منتشر می‌شود که لایحه مذکور تا یک هفته بعد، تا یک ماه بعد به دولت ارسال می‌شود در حالی که هنوز این اتفاق نیفتاده است. اینجا باید مقصر اصلی را وزارت اقتصاد قلمداد کرد که این موضوع عوامل متعددی دارد از جمله اینکه حمایت لازم از دولت در وزارت اقتصاد دیده نمی‌شود، همچنین شجاعت لازم برای اصلاحات در این وزارتخانه وجود ندارد.

وی افزود: به نظر می‌رسد دولت در یک استیصالی مانده است که نه می‌خواهد کسی از دستش ناراحت شود و اقدام و اصلاح جدی انجام دهد و نه می‌داند که با کسری بودجه چه کند. اگر دولت این شجاعت را در اصلاح نظام مالیاتی که به عده کمی از مردم اصابت می‌کند، به خرج ندهد در عوض باید نارضایتی بسیاری از مردم را تحمل کند.

به گزارش مهر، در حال حاضر نمایندگان در کنار بررسی لوایح و طرح‌های قبلی، بودجه سال ۹۹ را نیز در دست بررسی دارند، از این رو به نظر نمی‌رسد فرصتی برای بررسی لایحه مالیاتی دولت داشته باشند، آن‌هم در شرایطی که کمتر از ۵ ماه تا اتمام کار مجلس فعلی باقی مانده‌است. ضمن اینکه کار جمع بندی این لایحه هنوز حتی در وزارت اقتصاد نیز به اتمام نرسیده است.

قائم مقام اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی گفت: اگر آمریکایی‌ها می‌توانستند پالایشگاه‌های ما را نابود کنند؛ در جنگ تحمیلی که توان فنی-مهندسی و توان نظامی ما کمتر بود این کار را انجام می‌دادند لذا این اظهارات بیشتر جنبه شعاری دارد.

جلیل سالاری قائم مقام اسبق مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به ادعاهای آمریکایی‌ها درباره حمله به پالایشگاه‌های ایران اظهار داشت: ترامپ از این جرئت‌ها ندارد که بخواهد جنگ را به خاک ایران بکشاند و این تهدیدهایی هم که می‌کند از روی ترس است. در زمان جنگ تحمیلی که تمامی امکانات آمریکا و کشورهای غربی در اختیار صدام بود و او نتوانست صادرات نفت ایران قطع کند و هیچ‌کدام از پالایشگاه‌های ایران نیز از مدار خارج نشد.

وی ادامه داد: در آن زمان که همه‌ی پالایشگاه‌های ما مورد حمله و بمباران صدام بود؛ به غیر از پالایشگاه آبادان نتوانستند در روند کار مابقی پالایشگاه‌های ما خللی ایجاد کنند. حالا چگونه می‌خواهند همه‌ی پالایشگاه‌های ما را نابود کنند؟ این اظهارات ترامپ و مقامات آمریکایی بیشتر جنبه شعاری دارد.

سالاری همچنین اظهار داشت: ترامپ و آمریکا حواس‌شان را جمع کنند که گلوگاه صادرات نفت خام کجاست و اگر هر حرکتی کنند اول آن گلوگاه بسته خواهد شد. دراین صورت بحث انرژی دنیا دچار بحران می‌شود که این موضوع هزینه‌ی زیادی برای آمریکا دارد.

* آمریکا در خوابش هم نمی‌تواند امنیت انرژی در ایران را تهدید کند

قائم مقام اسبق مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش گفت: ما در سخت‌ترین شرایط در جنگ تحمیلی هم همیشه پالایشگاه‌های ما در مدار تولید بودند. حتی در آن زمان ما برخی کارهای توسعه‌ای و افزایش ظرفیت را هم با امکانات محدودمان انجام می‌دادیم و از ظرفیت طراحی پالایشگاه‌ها عبور کردیم.

وی تاکید کرد: این حرف‌ها بیشتر برای ترامپ جنبه تبلیغاتی دارد و آمریکا از این جرئت‌ها ندارد. اگر آنها می‌توانستند پالایشگاه‌های ما را نابود کنند؛ در زمان جنگ تحمیلی که توان فنی-مهندسی و توان نظامی و بازدارندگی ما کمتر بود این کار را حتما انجام می‌دادند. در آن زمان که ما اصلا توان ساخت تجهیزات پالایشی را نداشتیم اجازه ندادیم که پالایشگاه‌های ما از مدار خارج شوند؛ در حال حاضر هم قطعا ادعاهای آمریکایی‌ها محقق نمی‌شود.

سالاری در پایان خاطر نشان کرد: ما الان در شرایطی هستیم که هم از لحاظ ظرفیت‌سازی و ایجاد مخازن استراتژیک و هم از لحاظ شبکه انتقال و توزیع مباحث امنیت انرژی را رعایت کردیم و آمریکا در خوابش هم نمی‌تواند امنیت انرژی در ایران را تهدید کند.

انتهای پیام/

وزیر بازرگانی تایلند به آمریکا در خصوص تشدید تنش‌ها با ایران هشدار داد.

به گزارش ایسنا، واکنش های جهانی به اقدام آمریکا در به شهادت رساندن سپهبد قاسم سلیمانی کماکان ادامه دارد و وزیر بازرگانی تایلند نیز اقدامات آمریکا را موجب وارد کردن شوک شدید به بازارهای ارز و بورس و افزایش فوری قیمت طلا و نفت دانسته است.

به نقل از بانگکوک پست، پیمچانوک وونکرپن، وزیر بازرگانی تایلند با هشدار نسبت به اقدام اخیر آمریکا گفت: وقایع اخیر دارای پیامدهای گسترده ای روی بازار ارز، سهام و محیط کلان اقتصادی خواهد بود.

وزیر بازرگانی تایلند در ادامه با اشاره به افزایش چهار درصدی قیمت نفت از زمان هدف قرار گرفتن سردار سلیمانی توسط آمریکا گفت: با این روند، افزایش قیمت ها قطعی به نظر می رسد و جدای از آن، سرمایه‌گذاران را از سرمایه‌گذاری های جدید فراری خواهد داد.

وونکرپن چشم انداز میان‌مدت و بلندمدت اقتصاد جهانی را تحت تاثیر افزایش تنش ها منفی ارزیابی کرد و افزود: اطمینان فعالان تجاری و مالی به بازارها تضعیف شده است. اگر چه احتمال می رود که در مجموع، اقتصاد جهانی نسبت به سال قبل بهبود پیدا کند اما این تنش ها مسلما ریسک کاهنده‌ای بر سر راه رشد اقتصادی جهانی خواهد بود.

وزیر بازرگانی تایلند هم‌چنین ضمن ابراز نگرانی نسبت به اقدام تلافی جویانه ایران یا بستن تنگه هرمز گفت که قیمت نفت در شرایطی که تنگه هرمز بسته شود احتمالا ۲۰ درصد بالا خواهد رفت.

شاخص کل بورس تهران که در معاملات روز شنبه در پی هجوم کم‌سابقه فروشندگان ضمن افت ۴/ ۴ درصدی، سومین سقوط تاریخی خود را ثبت کرده بود، طی دادوستد‌های دیروز به لطف بهبود تقاضا در سهام بنگاه‌های بزرگ افت محدود ۴/ ۰ درصدی را تجربه کرد و سرانجام در سطح ۳۶۵ هزار واحد قرار گرفت.

بازار بورس
رویداد۲۴ با وجود حمایت سهامداران عمده، شاهد انجماد صف‌های فروش در سهام شرکت‌هایی بودیم که به دلیل اندازه کوچک بازار و میزان کم شناوری جزو شرکت‌های نامنعطف و اصطلاحا خشک بازار شناخته می‌شوند.

بررسی علل تحرکات سهامداران عمده در برخی سهم‌ها می‌تواند برای فعالان تازه‌وارد درس‌آموز و عبرت‌انگیز باشد و در دوره‌های بعدی رونق و رکود به کمک بورس‌بازان بیاید. البته باید در نظر داشت که هر گونه برداشت نادرست از رفتار بازیگران حقوقی و تصور حمایتی به تصمیمات مخاطره‌آمیزی از سوی معامله‌گران خرد بینجامد.بیشتر بخوانید:
ریزش شاخص‌ها/ واکنش بورس به ترور سردار سلیمانی چه بود؟در این میان، نکته بدیهی این است که سایه ابهامات محیطی بر تمام اقتصاد کشور گسترده و هر گونه فعالیت در بورس متاثر از فضای کلان اقتصاد سیاسی است. در چنین حالتی که عدم قطعیت‌ها شدت می‌یابد، می‌توان رفتار سایر بازیگران اقتصادی را در بازار‌های همسایه رصد کرد و به بازسازی انتظارات پرداخت و به این ترتیب، تصویر منطقی‌تری برای انتخاب و عمل ترسیم کرد.

غول‌ها در حمایت بازیگران بزرگ

آغاز معاملات دیروز توام با ادامه فشار‌های عمومی فروش در کل بازار سهام بود. نماگر اصلی بورس در همان ابتدای معاملات ریزش حدود ۵ هزار واحدی را تجربه کرد و تا سطح ۳۶۲ هزار واحد هم عقب نشست. در واقع، خروج سهامداران هراسان در آغاز کار سبب شد تا از فشار اولیه عرضه‌ها کاسته شود و در کنار حمایت سهامداران عمده، قیمت‌ها از پایین‌ترین سطوح روزانه فاصله بگیرند.

تاثیر حضور پررنگ سهامداران عمده در بزرگان کالایی و همچنین مخابراتی در احیای روند شاخص کل و شکنندگی صف‌های فروش در کل بازار نمایان شد. نماگر کل با تقویت تدریجی تقاضا در غول‌های بورسی نظیر فولاد مبارکه اصفهان و شرکت همراه اول و دیگر نماد‌های شاخص‌ساز حدود ۳ هزار واحد از افت ابتدایی را جبران کرد و نهایتا به کانال ۳۶۵ هزار واحد برگشت.

روند فوق را می‌توان در شکنندگی و تبخیر تدریجی صف‌های فروش هم دید. شروع معاملات دیروز همراه با افت قیمت در ۲۹۱ نماد بورسی (از ۳۱۵ نماد) و همچنین تشکیل صف ۷۷۰ میلیارد تومانی فروش در ۲۱۴ نماد بورسی بود. ضمن اینکه صف‌های خرید هم به ۶ نماد محدود می‌شد.

اما در پایان معاملات میزان رشد قیمت با بهبود جو روانی حاکم بر بازار ابعاد گسترده‌تری یافت به‌طوری‌که سطح قیمت سهام در ۵۲ نماد بورسی به محدوده مثبت رسید و انجماد نقدینگی در صف‌های فروش به ۱۹۸ نماد بورسی کاهش یافت. ضمن اینکه بر حجم تقاضا و تعداد سهامداران در صفوف خرید هم افزوده شد.

اگر این اعداد را با میزان عرضه‌های روز شنبه مقایسه کنیم درخواهیم یافت که هیجان عرضه تا چه حد آب رفته است. ارزش صف‌های فروش بورس در پیش‌گشایش روز شنبه به بیش از ۶ هزار میلیارد تومان می‌رسید و در پایان معاملات شنبه رقمی معادل ۴ هزار میلیارد تومان بود.

درحالی‌که دادوستد‌های دیروز با صف فروش بیش از ۱۷۰۰ میلیارد تومانی آغاز شد و نهایتا با صف فروش ۱۰۳۵ میلیارد تومانی به پایان رسید. کاهش قابل ملاحظه ارزش صف‌های فروش نشان می‌دهد ترس بین معامله‌گران با گذر زمان فروکش خواهد کرد. اختلاف روند قیمت در میان بنگاه‌های کوچک و بزرگ از دیگر خصایص معاملات روز گذشته بود که نباید از آن غفلت کرد.

ترجمان انجماد پول‌ها در صف‌های فروش

به رغم تعادل نسبی قیمت در بسیاری از نماد‌های شاخص‌ساز و بازگشت برخی از آن‌ها به مدار مثبت، سهامداران در بسیاری از نماد‌ها به انگیزه خروج از بازار در صف‌های منجمد مجال فروش سهم را نیافتند. این سویه معاملات را می‌توان در رفتار واگرای دو نماگر اصلی بازار مشاهده کرد. دیروز درحالی‌که شاخص کل افت محدود ۴/ ۰ درصدی را تجربه کرد، نماگر هم‌وزن به‌دلیل تداوم عرضه‌های آبشاری در سهام شرکت‌های کوچک و متوسط، سقوط بیش از ۳ درصدی را به نمایش گذاشت.

نکته مهم درخصوص انجماد پول‌ها در صف‌های فروش سهم‌های کوچک، فقدان خریدار و عدم معامله این نماد‌ها با وجود بهبود فضای روانی حاکم بر بازار است. برقراری صف‌های فروش با حجم بالا در کنار بی‌رغبتی خریداران حقیقی و حقوقی به جمع‌آوری صف‌های فروش بیش از هر چیز تحت‌تاثیر ریسک‌های محیطی است که به شکل تقابل نظامی ایران و آمریکا نمایان شده است.

این موضوع، مشکل عدم نقدشوندگی را برای بسیاری از سهام شرکت‌های بورسی به‌وجود می‌آورد که می‌تواند در ادامه مسیر تشدید شود. از سوی دیگر ناامیدی سهامداران از خروج از سهام یاد شده می‌تواند در ادامه مسیر از تلاش آن‌ها برای قرار گرفتن در بین اولین صف‌نشینان و خروج هرچه سریع‌تر از زیان‌های آتی جلوگیری کند.

اما مساله این است که انجماد پول‌ها در چنین وضعیتی با زیاد شدن ریسک نقدشوندگی و از بین رفتن تدریجی ارزش دارایی‌های سرمایه‌گذاران با پورتفو‌هایی شامل این گونه سهم‌ها در بازار بسیار پررنگ و فراگیر است. این طیف از سهم‌ها عموما با پشتوانه پول‌های تازه‌وارد و سرمایه‌گذاران کوچک‌مقیاس حرکت‌های صعودی خود را آغاز کرده و ادامه داده‌اند.

بنابراین، کاهش شدید میل خرید از سوی سرمایه‌گذاران خرد با تصورات خام و تجارب نسبتا کمتر معامله‌گری در کنار فقدان سهامدار حقوقی قدرتمند به‌عنوان متولی، سمت خرید حقوقی‌ها را نیز منفعل کرده است.

تحرکات حقوقی‌ها بر لبه‌های باریک

سهامداران عمده در دو روز اخیر حضور موثری در جهت شکستن صفوف فروشندگان داشته‌اند. این دسته از فعالان در روز شنبه طی مشارکتی بی‌سابقه، مالکیت حدود ۱۸۵۰ میلیارد تومان از کل سهام بورسی را به نام خود رقم زدند و روز گذشته نیز بالغ بر ۵۳۰ میلیارد تومان سهم را به پرتفوی خود اضافه کردند. بررسی آماری تغییر مالکیت‌ها نشان می‌دهد بخش عمده مشارکت فعالان حقوقی در صنایع بزرگ رقم خورده است.

این حد از مشارکت به‌خصوص در سهام شرکت‌های بزرگ کالایی، بانک‌ها و خودرو را می‌توان به دو گونه تفسیر کرد که هر برداشتی می‌تواند پیامد خاص خود را در بر داشته باشد. اگر ایده و انگیزه اصلی فعالان حقوقی، چنان که برخی می‌پندارند، حمایت از سهم‌ها و مثبت کردن شاخص به بهای کاهش بار روانی معاملات و تاخیر در تعادل باشد، آن را باید نوعی خطای راهبردی دانست چراکه چنین تصوری به مثابه غفلت از علت فشار عرضه‌هاست.

در واقع، حمایت صرف از قیمت سهم و نادیده گرفتن ریسک سرانجام فرآیند دستیابی به تعادل را به تعویق می‌اندازد و زمان بیشتری می‌طلبد تا هیجان بازار تخلیه شود.

اما اگر خرید‌های کنونی سهامداران عمده را به منزله ارزندگی سهام مورد حمایت در نظر بگیریم، ماجرا به کل متفاوت خواهد بود. در واقع، اگر تحرکات فعالان حقوقی که در سهام شرکت‌های بزرگ حضور پررنگ‌تری را به نمایش گذاشته‌اند منطبق بر اصول سرمایه‌گذاری در افق میان‌مدت و بلندمدت بدانیم، به نتایج دیگری می‌رسیم.

در چنین حالتی، تصمیم‌گیری معامله‌گران خرد نه بر مبنای حمایت بازیگران عمده در مواقع رکود، که براساس ترکیبی از ریسک و بازدهی صورت خواهد گرفت. در این حالت، موضوع ریسک نقش پررنگ‌تری در انتخاب سهام ایفا خواهد کرد و تصورات خوش‌بینانه از رفتار بازیگر حقوقی به‌عنوان پشتوانه‌ای برای خرید‌های جسورانه و مخاطره‌آمیز در سهام غیربنیادی رنگ خواهد باخت.

در باب اهمیت نگاه همسایگان

چنان که می‌دانیم، اضطراب و هیجان طی دو روز اخیر منحصر به بورس تهران نبوده است. سایه ابهامات و عدم قطعیت‌ها به حدی گسترده است که علاوه بر بازار‌های داخلی نظیر ارز و طلای داخلی، تاثیر خود را بر بازار‌های جهانی هم گذاشت. نرخ دلار طی روز گذشته به ۱۳ هزار و ۸۵۰ تومان (بالاترین سطح از ابتدای خرداد) رسید و قیمت سکه هم پس از حدود ۶ ماه کانال ۵ میلیون تومانی را تصاحب کرد.

نکته جالب توجه این است که واکنش‌های دیروز دلار و سکه نسبت به روز شنبه قوی‌تر بود و حتی حضور بازارساز ارزی هم نتوانست از شدت رشد نرخ‌ها کم کند. بهای سکه دیروز جدی‌ترین رشد روزانه را طی یک سال گذشته به نمایش گذاشت تا تب بالای تقاضا برای دارایی‌های امن را آشکار کند و از طرف دیگر، انتظارات بازیگران بازار طلا را از ریسک‌های سیاسی اخیر فاش کند.

در کنار بازار‌های داخلی، رصد بازار جهانی در مواجهه با تقابل ایران و آمریکا برای فعالان بورس تهران حائز اهمیت زیادی است. روز جمعه بازار‌های سهام، نفت و طلای جهانی واکنش‌های منفی به اقدامات تروریستی آمریکا در بغداد نشان دادند. نفت به اوج ۷ ماهه صعود کرد و طلای جهانی در پی ترس از افزایش تنش در خاورمیانه جهش بیش از ۲ درصدی را به ثبت رساند و به بالاترین ارتفاع در ۴ ماه اخیر دست یافت.

می‌دانیم که معاملات بازار جهانی بر خلاف بازار‌های داخلی از عمق بسیار بالاتری برخوردار است و بنابراین شائبه مداخله و دستکاری در فرآیند تعادل در مورد این بازار‌ها وجود ندارد. همین عمق و گستره می‌تواند نحوه شکل‌گیری انتظارات سرمایه‌گذاران بزرگ جهانی را در قبال ریسک‌های ژئوپلیتیک در منطقه به شکل شفاف‌تری نمایان سازد. از این دیدگاه، بازگشایی هفتگی بازار جهانی طی معاملات امروز – دوشنبه – می‌تواند به‌عنوان چراغ راهنما برای ادامه حرکت اهالی بورس تهران عمل کند و در مسیریابی و تصمیمات معامله‌گران راهگشا و موثر باشد.
منبع: دنیای اقتصاد

یک تحلیلگر ارشد بازار سهام آمریکا گفت: رشد بی‌رویه همه جانبه بازار سهام وال‌استریت منجر به ایجاد یک حباب بزرگ شده است که در انتظار ترکیدن در سال ۲۰۲۰ است.

به نقل از راشاتودی، نوا هامان، مدیرعامل ادوایزرشرز در مصاحبه با یاهو فایننس گفت: رشد بی‌رویه همه جانبه بازار سهام وال‌استریت منجر به ایجاد یک حباب بزرگ شده که در انتظار ترکیدن در سال ۲۰۲۰ است.

او گفت: این رشد سهام تا زمانی که اعلام شود در آینده احتمال کاهش نرخ بهره وجود خواهد داشت، ادامه می‌یابد. هرچند ممکن است با افزایش ترازنامه فدرال‌رزرو مدتی متوقف شود.

رشد بی‌رویه سهام به لطف کاهش نرخ بهره مکرر فدرال‌رزرو در سال ۲۰۱۹ و احتمال امضای توافق تجاری فاز اول چین و آمریکا، ایجاد شده است.

به گفته هامان، اقدامات فدرال‌رزرو قیمت‌ها را بالا برده است که این شامل سهام هم می‌شود. او هشدار داد اگر فدرال‌رزرو در نیمه ۲۰۲۰ اعلام کند که سیاست‌گذاری نرخ بهره خود را تغییر خواهد داد، احتمالا این حباب خواهد ترکید.

این استراتژیست در انتها گفت: این می‌تواند یک حباب خیلی عظیم باشد و احتمالا قبل از این که شما فرصت واکنش داشته باشید با سقوط سریع ۵۰ تا ۶۰ درصدی مواجه خواهید شد. بنابراین توصیه می‌کنم از حالا تا آن زمان کارهای خود را در بازار سهام جمع و جور کنید.

یک تحلیل‌گر نفتی در مصاحبه با سی‌ان‌بی‌سی گفت در صورتی که افزایش تنش‌ها بین ایران و آمریکا باعث اختلال در عرضه نفت از خاورمیانه شود، قیمت نفت می‌تواند تا ۸۰ دلار جهش کند.

یک تحلیل‌گر نفتی در مصاحبه با سی‌ان‌بی‌سی گفت: در صورتی که افزایش تنش‌ها بین ایران و آمریکا باعث اختلال در عرضه نفت از خاورمیانه شود، قیمت نفت می‌تواند تا ۸۰ دلار جهش کند. بازارهای نفت پس از حمله هوایی آمریکا در بغداد که منجر به ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی شد، بسیار ملتهب هستند.

در معاملات روز جمعه (آخرین روز معاملاتی پس از حمله آمریکا) قیمت نفت خام برنت ۴ درصد جهش و تا ۶۹.۱۶ دلار بالا رفت.

تحلیل‌گر گروه اوراسیا که یک گروه مشاور تحلیل ریسک سیاسی است، در یادداشتی تحقیقاتی پس از شهادت سردار سلیمانی نوشت: «یک چیز روشن است؛ ایران پاسخ خواهد داد. ما انتظار داریم برخوردهای نظامی سطح متوسط و سطح پایینی تا یک ماه در عراق اتفاق بیافتد. نظامیان تحت پشتیبانی ایران به پایگاه‌های آمریکا حمله خواهند کرد و برخی از سربازان آمریکا کشته خواهند شد. آمریکا هم با حمله‌های درون عراق پاسخ خواهد داد.»

او ادامه داد: قیمت نفت حول ۷۰ دلار باقی خواهد ماند اما اگر درگیری‌ها به مناطق نفتی جنوب عراق یا کشتی‌رانی نفت در تنگه هرمز کشیده شود، قیمت تا ۸۰ دلار بالا خواهد رفت.